Avrupa Birliği’nin (AB) ormansızlaşmaya neden olan ürünlerin tedarik zincirlerini düzenlemeyi hedefleyen Ormansızlaşma Yönetmeliği, uygulamaya geçiş sürecinde bir yıllık erteleme aldı. Yeni düzenleme, firmaların ürünlerinin tedarik zincirinin ormansızlaşmayla bağlantılı olmadığını belgelemelerini 2025’in sonuna kadar zorunlu kılacak.
Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi delegeleri arasında Salı gecesi sağlanan mutabakatla, yasa 2025 Aralık ayında yürürlüğe girecek şekilde ertelendi. Erteleme, şirketlere tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğini kanıtlama sürecinde ek zaman sağlamak amacıyla yapıldı. Ancak bu karar, çevre örgütleri ve Yeşiller grubu tarafından sert eleştiriler aldı.
Alman milletvekili Christine Schneider, ertelemenin firmalara “planlama güvenliği” sağladığını ve “gereksiz bürokrasiyi” önlediğini savundu.
Ormansızlaşma yönetmeliği neleri kapsıyor?
AB Ormansızlaşma Yönetmeliği, palmiye yağı, soya, kahve, kakao, kereste, kauçuk ve bunların türevlerini içeren ürünlerin ithalat ve ihracatında tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlıyor. Firmalar, bu ürünlerin üretiminde ormansızlaşmanın olmadığını belgelemek zorunda kalacak.
Yeni düzenlemenin uygulama tarihleri:
- Büyük işletmeler için: 30 Aralık 2025
- Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) için: 30 Haziran 2026
Tartışmalar ve tepkiler
Erteleme kararı, farklı kesimlerden karışık tepkiler aldı:
Destekleyenler
- İş dünyası: Avrupa Kağıt Endüstrileri Konfederasyonu ve İsveç Orman Endüstrileri Federasyonu gibi kuruluşlar, ertelemeyi “pratik sorunların çözümü için zaman kazandıran bir fırsat” olarak değerlendirdi.
- Bazı siyasetçiler: Avrupa Halk Partisi (EPP) gibi merkez sağ partiler, gecikmeyi firmaların uyum sağlaması için gerekli bir adım olarak nitelendirdi.
Karşı Çıkanlar
- Çevre örgütleri: WWF ve Fern gibi gruplar, ertelemenin ormansızlaşma ile mücadelede kritik bir kayıp olduğunu savundu. WWF’den Anke Schulmeister-Oldenhove, ❝Erteleme, ormansızlaşmanın hız kesmeden devam etmesine izin veriyor, bu da bir geri adım niteliğinde,❞ dedi.
- Yeşiller grubu: Avrupa Parlamentosu’ndaki Yeşiller, ertelemenin AB’nin Yeşil Anlaşma hedeflerini zayıflattığını savundu.
AB’nin Yeşil Anlaşma hedeflerine etkisi
AB, Yeşil Anlaşma çerçevesinde ormansızlaşma ile mücadelede küresel bir lider olmayı hedefliyor. Ancak bu erteleme, AB’nin çevre ve sürdürülebilirlik konusundaki taahhütlerini zayıflatma riski taşıyor.
AB Ormansızlaşma Yönetmeliği’nin yeni uygulama tarihi, çevre koruma ve ticaret arasındaki dengeyi tartışmaya açtı. Düzenlemenin, Salı gecesi sağlanan siyasi mutabakatın ardından AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’nun onayına sunulması bekleniyor.
Kaynak: Euronews
Fotoğraflar: Pok Rie / Pexels
