California kıyıları, bu yıl ikinci kez nadir görülen ve “felaket balığı” olarak da bilinen kürek balığı kıyıya vurdu. Tarihsel olarak doğal afetlerin habercisi olarak kabul edilen bu derin deniz balığı, bilim dünyasında ve halk arasında merak uyandırdı.
Geçtiğimiz hafta, San Diego’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü, bir doktora öğrencisinin Güney California’nın Encinitas sahilinde 2,7 ila 3 metre uzunluğunda bir kürek balığı keşfettiğini duyurdu. Bu keşif, birkaç ay önce aynı bölgede ölü bir şekilde bulunan 3,6 metre uzunluğundaki başka bir kürek balığının ardından geldi.
Kürek Balığı Neden Önemli?
Kürek balıkları, genellikle 200 ila 1.000 metre derinlikte, ışığın ulaşamadığı mezopelajik bölgede yaşar. Uzun, kurdele şeklindeki gövdeleriyle dikkat çeken bu balıklar, doğal afetlerden önce karaya vurduklarına dair efsaneler nedeniyle “kıyamet balığı” olarak da adlandırılır. Örneğin, 2011 yılında Japonya’daki büyük deprem öncesinde 20’den fazla kürek balığı plajlarda görülmüştü.
California kıyılarında bu türden keşifler oldukça nadirdir. Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden balık uzmanı Ben Frable’a göre, kürek balıkları 1901’den bu yana yalnızca 20 kez California’da kıyıya vurdu. Ancak son keşifler, bu vakaların neden arttığına dair bilimsel soruları da gündeme taşıyor.
Kıyıya vurma vakaları neden artıyor?
Bilim insanları, kürek balıklarının karaya vurmasını El Niño ve La Niña gibi geniş çaplı okyanus koşullarındaki değişimlerle ilişkilendiriyor. Ancak bu olayların her zaman kolayca tespit edilemediğini ve kıyıya vurma vakalarının arkasında birden fazla değişken olabileceğini belirtiyorlar. Frable, bu değişimlerin kürek balığı popülasyonundaki artışla da bağlantılı olabileceğini ifade etti.
Bilimsel çalışmalar sürüyor
Son keşfedilen kürek balığından alınan örnekler, dondurularak Scripps Enstitüsü’nün deniz omurgalıları koleksiyonuna dahil edildi. Bilim insanları bu örnekleri daha kapsamlı incelemeler için kullanmayı planlıyor. Ağustos ayında bulunan kürek balığının otopsisi ise organlarının detaylı analizine ve balığın kromozom düzeyinde genomunun üretilmesine olanak sağladı.
Araştırmacılar, bu çalışmaların sadece kürek balıklarının yaşam döngüsüne dair bilgilerimizi genişletmekle kalmayıp, aynı zamanda okyanus ekosistemlerindeki değişimlere dair daha derin bir anlayış kazandıracağını umuyor.
Kürek balıkları doğal afetlerin habercisi mi?
Kürek balıklarının doğal afetlerle bağlantısı, bilimsel bir temele dayanmasa da halk arasında bu türden inanışlar yaygın. Ancak uzmanlar, kürek balıklarının karaya vurmasını öncelikle okyanus koşullarındaki değişimlerle açıklıyor ve bu nadir olayların her zaman bir felaket işareti olmadığını belirtiyor.
