Avrupa’daki gazlı ocakların yaydığı azot dioksitin (NO2), her yıl 40 bin kişinin erken ölümüne yol açtığını ortaya konuldu. Bu rakam, yıllık trafik kazalarında ölenlerin iki katına denk geliyor.
Araştırma, gaz ocakları ve sobalarının kalp ve akciğer hastalıklarına yol açan zararlı gazlar yaydığını vurguluyor. Ancak uzmanlar, bu tehlikelerin toplumda yeterince bilinmediği konusunda uyarıyor. Gazlı ocak kullanan hanelerde, bir kişinin ortalama yaşam süresinin yaklaşık iki yıl kısaldığı belirtiliyor.
İspanya’daki Jaume I Üniversitesi’nden çevre sağlığı araştırmacısı Dr. Juana María Delgado-Saborit, “Sorunun boyutunun düşündüğümüzden çok daha büyük olduğunu görmekteyiz” dedi.
NO2 ölçümleri ve sonuçlar
Araştırmada, yalnızca azot dioksit (NO2) kirliliği dikkate alındı. Avrupa’da gazlı ocaklara bağlı olarak tahmin edilen erken ölüm sayısı 36,031 iken, Birleşik Krallık’ta bu sayı 3,928 olarak belirlendi. Uzmanlar, bu tahminlerin muhafazakâr olduğunu, çünkü karbonmonoksit ve benzen gibi diğer zararlı gazların etkilerinin bu çalışmaya dahil edilmediğini vurguladı.
Delgado-Saborit, “1978 yılında gazlı ocakların NO2 kirliliğinin, elektrikli ocaklardan çok daha fazla olduğunu keşfetmiştik. Artık, gaz ocaklarının yaydığı kirleticilerin yaşam süresini kısalttığını da tespit edebiliyoruz” diye konuştu.
Gazlı ocak kullanım oranları
Avrupa’da her üç evden biri gazlı ocak kullanıyor. Birleşik Krallık’ta evlerin yüzde 54’ünde, İtalya, Hollanda, Romanya ve Macaristan’da ise yüzde 60’ından fazlasında gaz ocakları mevcut. Fosil gaz kullanan ocaklar, hava yollarını iltihaplandıran zararlı maddeler üretiyor.
Hava kalitesi ve politika önerileri
Avrupa İklim Vakfı tarafından desteklenen rapor, gazlı ocakların iç mekan hava kalitesini nasıl etkilediğini ortaya koyuyor. Araştırma, iç mekan ve dış mekan hava kirliliği arasındaki oranları hesaplayarak, NO2 maruziyetini haritaladı. ABD’de yapılan bir araştırma ise, gaz ve propan ocaklarının her yıl 19,000 yetişkinin ölümüne neden olduğunu gösterdi.
Avrupa Birliği, dış hava kalitesi ile ilgili kurallarını sıkılaştırsa da iç hava kalitesi için henüz standartlar belirlemiş değil. Avrupa Halk Sağlığı İttifakı (EPHA), politika yapıcıları, emisyonlara sınırlar koyarak daha temiz ocaklara geçişi teşvik etmeye ve üreticileri kirlilik riskleriyle etiketlemeye çağırıyor.
Sara Bertucci, “Gazlı ocakların tehlikeleri uzun zamandır göz ardı edildi. İnsanlar, bu ocakların sağlık üzerindeki etkilerini düşünmüyor. Gazlı ocaklar, evimizi kirlilikle dolduran küçük bir ateş gibi” dedi.
Kirletici partiküller ve dumanın etkilerinden korunmak için, gaz ocaklarını kullananların yemek pişirirken pencereleri açması ve aspiratörleri çalıştırması öneriliyor.
