Güney Kore’nin Busan şehrinde düzenlenen ve hukuki bağlayıcılığı olan bir küresel plastik kirliliği anlaşması hedefleyen beşinci BM Hükümetlerarası Müzakere Komitesi toplantısı, ülkeler arasındaki derin görüş ayrılıkları nedeniyle sonuçsuz kalabilir. Planlanan son genel oturum, toplantının kapanış günü olan pazar saat 16:00’da hala başlamamıştı.
Plastik üretimi ve atık yönetimi tartışmaları
Toplantının ana gündem maddesi, plastik üretiminin sınırlandırılması ile atık yönetimine odaklanan farklı yaklaşımlar arasında bir uzlaşma sağlamaktı.
- Üretim Azaltımı Hedefi: Panama tarafından önerilen ve 100’den fazla ülke tarafından desteklenen bu seçenek, plastik üretimini küresel olarak azaltmayı hedefliyor.
- Alternatif Yaklaşım: Özellikle Suudi Arabistan gibi petrokimya üreticisi ülkelerin desteklediği bu seçenek ise üretimi sınırlamadan, yalnızca plastik atık yönetimi üzerinde duruyor.
Tartışmalı konular ve müzakerelerin durumu
BM’nin hazırladığı revize edilmiş metin, plastik üretimi, kimyasal yönetimi ve gelişmekte olan ülkelere sağlanacak finansman gibi tartışmalı konularda hâlâ pek çok seçenek sunuyor. Bu durum, anlaşmaya varılmasını daha da zorlaştırıyor.
- Plastik Üretimi Sınırlandırması: Üretimi azaltmaya yönelik öneriler, petrokimya üreticisi ülkeler tarafından güçlü bir şekilde reddediliyor.
- Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Finansman: Bu ülkeler, anlaşmanın uygulanması için finansman desteğinin sağlanmasını talep ediyor.
Yüksek iddialı anlaşma talebi
Gana’nın baş müzakerecisi Dr. Sam Adu-Kumi, görüşmelerin güçlü bir anlaşmaya ulaşmakta yetersiz kaldığını belirtti. “Eğer iddialı bir anlaşma istiyorsanız, tarafların daha fazla yükümlülük ve taahhüt altına girmesi gerekir” dedi.
Busan’da hedeflenen anlaşmanın, 2015 Paris İklim Anlaşması’ndan bu yana en büyük çevresel anlaşma olması bekleniyordu. Ancak müzakerelerde yaşanan gecikmeler ve ülkeler arasındaki derin fikir ayrılıkları, müzakerelerin başka bir toplantıya ertelenmesi olasılığını artırıyor.
