New England Tıp Dergisi’nde (NEJM) yayımlanan bir makale, çocukların kimyasal maruziyet nedeniyle ciddi sağlık sorunları yaşadığını ve küresel ölçekte düzenlemelerde acil reform gerektiğini ortaya koydu. Dünya genelinde kullanılan yaklaşık 350.000 sentetik kimyasalın ve plastiğin, çocuk sağlığı üzerinde yıkıcı etkiler yarattığına dikkat çekilen çalışmada, bu kimyasalların üretiminde son yıllarda yaşanan artışın büyük bir tehdit oluşturduğu vurgulandı.
Makale, Birleşmiş Milletler ve ABD Çevre Koruma Ajansı’ndan (EPA) araştırmacılar da dahil olmak üzere 20’den fazla bilim insanı tarafından hazırlandı. Yazarlar, kimyasal düzenlemelerde köklü bir değişimin çocukları korumak için zorunlu olduğunu belirtiyor.
Kimyasalların çocuk sağlığına etkileri
Araştırmada, kimyasal maruziyetin çocukluk çağı hastalıklarında artışa yol açtığı şu çarpıcı verilerle ortaya kondu:
- Çocukluk çağı kanserlerinin görülme sıklığı son 50 yılda %35 arttı.
- Erkek üreme kusurlarının sıklığı iki katına çıktı.
- Altı çocuktan biri nörogelişimsel bozukluklardan etkileniyor.
- Pediatrik astım yaygınlığı üç katına çıktı, pediatrik obezite ise dört katına çıkarak Tip 2 diyabette artışa neden oldu.
Makale, erken yaşlarda hatta doğum öncesi kimyasal maruziyetlerin bile hastalık ve sakatlıklara neden olabileceğini vurguluyor. Bu etkiler yalnızca çocukluk döneminde değil, uzun vadede fiziksel ve bilişsel gelişimi de olumsuz etkiliyor.
Kimyasalların kullanımı kontrol edilmiyor
Kimyasalların üretimi, 1950’den bu yana 50 kat arttı ve yıllık %3 büyüme oranıyla hızla artmaya devam ediyor. 2050’ye kadar bu üretimin üç katına çıkması bekleniyor. Ancak piyasadaki kimyasalların büyük çoğunluğu, yeterince test edilmeden kullanıma sunuluyor.
Makalenin ortak yazarlarından Daniele Mandrioli, bu kontrolsüz artışın çocuk sağlığı için yıkıcı sonuçlar doğurduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
❝Üretilen kimyasalların çocuklar üzerindeki etkileri o kadar yıkıcı ki artık eylemsizlik bir seçenek değil.❞
Reform için öneriler
Makale, çocukları korumak için ulusal ve uluslararası düzeyde bir dizi reform öneriyor:
- Kimyasalların Önceden Test Edilmesi: Tüm kimyasalların piyasaya çıkmadan önce bağımsız testlerden geçmesi gerekiyor. Şu anda bu kimyasalların masum olduğu varsayılıyor ve zararlı etkiler genellikle yıllar sonra ortaya çıkıyor.
- Piyasa Sonrası Gözetim: Kimyasal üreticiler, ürünlerinin uzun vadeli etkilerini izlemekle yükümlü olmalı.
- Küresel Kimyasallar Anlaşması: Birleşmiş Milletler himayesinde, kimyasal üretimi ve kullanımını denetleyecek hukuki bağlayıcılığı olan bir küresel anlaşma yapılması gerekiyor.
- Şeffaflık ve Bilgilendirme: Kimya şirketleri, kimyasalların potansiyel riskleri hakkında bilgi açıklamak ve yüksek risk taşıyan kimyasalları raporlamak zorunda olmalı.
Ekonomik ve toplumsal maliyetler
Kimyasal maruziyetin etkileri yalnızca sağlık sorunlarına değil, aynı zamanda ciddi ekonomik kayıplara da yol açıyor. Sağlık harcamalarındaki artış, üretkenlik kayıpları ve erken ölümler, dünya ekonomisi üzerinde büyük bir yük oluşturuyor. Makalede, bu maliyetlerin büyük ölçüde hükümetlere ve vergi mükelleflerine yüklendiği, kimya endüstrisinin ise sorumluluktan kaçındığı vurgulanıyor.
Çocuk sağlığı için acil harekete geçilmeli
New England Tıp Dergisi’nde yayımlanan bu çalışma, çocukların sağlığını kimyasal maruziyetten korumak için dünya genelinde acil eylem çağrısında bulunuyor. Bilim insanları, kimya endüstrisinin yeniden yapılandırılması ve kimyasal düzenlemelerde köklü değişikliklerin yapılması gerektiğini belirtiyor.
Çocuk sağlığı, yalnızca bireysel önlemlerle değil, hükümetlerin, uluslararası örgütlerin ve özel sektörün iş birliğiyle korunabilir. Kimyasal kirliliğin ve bunun çocuklar üzerindeki etkilerinin daha fazla göz ardı edilmemesi, geleceğimiz için kritik bir adım olarak görülüyor.
