Azerbaycan’ın Bakü şehrinde düzenlenen COP29 İklim Zirvesi, iklim değişikliğiyle mücadelede finansman eksikliklerini gidermeye odaklandı. Zirvede, özellikle gelişmekte olan ülkelerin düşük karbonlu ekonomilere geçişini desteklemek ve iklim krizinin etkilerine karşı dayanıklılıklarını artırmak amacıyla yeni bir yıllık iklim finansmanı hedefi oluşturulması vurgulandı.
1 trilyon dolarlık finansman hedefi
Katılımcılar, gelişmiş ülkelerin, tarihsel karbon salınımlarıyla iklim krizine olan katkılarını dikkate alarak, yıllık 1 trilyon dolarlık iklim finansmanı sağlaması gerektiğini belirtti. Bu hedef, gelişmekte olan ülkelerin yenilenebilir enerjiye geçişini hızlandırmak ve iklim değişikliği kaynaklı hasarlarla mücadele etmek için kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, bu finansmanın hızla devreye sokulmasının acil bir gereklilik olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Zaman daralıyor, ihtiyaç büyük ve ödüller çok değerli.”
Kayıp ve zarar fonlarının genişletilmesi
Zirvede, iklim değişikliğinin geri döndürülemez etkilerine karşı gelişmekte olan ülkeler için “Kayıp ve Zarar Fonları” önemli bir gündem maddesi oldu. Bu fonlar, aşırı hava olaylarının neden olduğu yıkıcı etkilerle başa çıkmak için gerekli kaynakları sağlamayı hedefliyor. Mevcut fonların artırılması gerektiği ve gelişmiş ülkelerin bu konuda daha güçlü taahhütler sunması gerektiği ifade edildi.
Karbon ticareti ve yeni iş birliği modelleri
Karbon ticareti, Paris Anlaşması’nın 6. Maddesi kapsamında ele alınan önemli başlıklardan biriydi. Zirvede, karbon kredilerinin etkin bir şekilde kullanılmasını sağlayacak yeni iş birliği modelleri tartışıldı. Bu modellerin, ülkelerin karbon salınım hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olurken, özel sektör yatırımlarını da teşvik etmesi bekleniyor.
Finansman boşluğunu kapatma zorunluluğu
Dünya genelinde iklim finansmanına olan ihtiyaç, mevcut kaynakların çok ötesinde. Birleşmiş Milletler’in son raporuna göre, gelişmekte olan ülkelerin iklim adaptasyonu için yılda 187 ila 359 milyar dolar ek finansmana ihtiyacı var. Gelişmiş ülkelerin mevcut finansman taahhütlerini iki katına çıkarması ve düşük faizli, daha esnek finansman modelleri sunması gerektiği ifade edildi.
Geleceğe bakış: COP29’un önemi
Bakü’deki zirve, iklim kriziyle mücadelede finansman mekanizmalarını yeniden şekillendirme açısından önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler, bu finansman hedeflerini gerçekleştirecek iş birliği modellerini hayata geçirmek zorunda. Zirveden çıkan sonuçların, 2030 yılına kadar belirlenen 1,5°C sıcaklık artışı sınırını koruma hedefine ulaşmada kritik bir rol oynayacağı belirtiliyor.
Ortak çaba gerekiyor
COP29, küresel çapta dayanışmanın ve finansmanın önemini bir kez daha ortaya koydu. İklim değişikliğiyle mücadele için hükümetler, özel sektör ve sivil toplum örgütleri arasında daha güçlü iş birlikleri geliştirilmesi gerektiği açıkça vurgulandı.
Bu kararlar, yalnızca iklim krizine karşı daha dirençli bir dünya inşa etmekle kalmayacak, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerini destekleyecek şekilde ekonomik ve sosyal faydalar da sağlayacak.
