Avrupa Birliği (AB), iklim değişikliğiyle mücadelede tarım sektörünün çevresel etkilerini azaltmayı hedefliyor. Ancak çiftçilerin tepki gösterdiği bu hedefler, geçtiğimiz yıl yoğun protestolara sahne oldu ve bazı çevreci politikaların geri çekilmesine neden oldu.
AB, tarımdan kaynaklanan sera gazı salınımını azaltmak ve doğayı koruma çabalarını artırmak için yeşil politikalar belirledi. Ancak, Avrupa Çevre Ajansı’nın (EEA) verilerine göre, Avrupa topraklarının %80’i kötü durumda ve sağlıksız. Bölgelerdeki türlerin yalnızca %27’si “iyi” koruma statüsünde. EEA, toprak bozulmasının AB’ye yıllık maliyetinin yaklaşık 50 milyar avro olduğunu tahmin ediyor.
Çiftçilere yönelik yeşil düzenlemeler geri çekildi
AB, 2021’de yürürlüğe giren Ortak Tarım Politikası (CAP) kapsamında yeşil şartlara daha fazla önem vermişti. Bu şartlar, çiftçilerin kalıcı otlakları korumaları ve sulak alanları muhafaza etmelerini zorunlu kılıyordu. Ancak son düzenlemelerle birlikte, bu şartların çoğu ya ertelendi ya da kaldırıldı. Küçük çiftliklerin bu kurallardan muaf tutulması ve bazı çevre dostu uygulamaların gönüllü hale getirilmesi, çevreci grupların eleştirilerine yol açtı.
Ayrıca, Avrupa Komisyonu’nun kimyasal pestisitlerin kullanımını %50 azaltmayı hedefleyen “Çiftlikten Çatala” projesi de askıya alındı. Buna ek olarak, doğa restorasyonu yasası da sulandırılarak yürürlüğe girdi ve çiftçilerin doğa dostu uygulamaları gönüllü hale getirildi.
AB’nin uzun vadeli iklim hedefleri tehlikede
AB, 2030’a kadar biyolojik çeşitlilik kaybını durdurma ve 2050’ye kadar net sıfır emisyona ulaşma hedefleri belirledi. Ancak tarım sektöründen kaynaklanan emisyonların yalnızca %10 oranında azalmış olması, bu hedeflere ulaşmayı zorlaştırıyor. Avrupa Çevre Ajansı’nın 2023 verilerine göre, tarım sektörü emisyonlarını sadece %2 oranında azalttı. Bu yavaş ilerleme, AB’nin yeşil hedefleri üzerinde baskı yaratıyor.
Önümüzdeki aylarda Avrupa Komisyonu, daha sürdürülebilir bir gıda ve tarım sistemi için yeni bir plan sunmaya hazırlanıyor. Ancak, çiftçilerin çevresel maliyetleri ödemesi gerektiği fikri henüz bir uzlaşıya varılmamış bir konu olarak öne çıkıyor.
