Avrupa Birliği’ni kasıp kavuran orman yangınları, bu yıl 1 milyon hektardan fazla alanı kül etti ve yangın sezonunun bitmesine bir ay kala 2025’i kayıtlardaki en kötü yıl olarak belirledi.
Resmi verilere göre, bu ölümcül yangınlar son yirmi yılın aynı dönemine göre dört kat daha fazla araziyi yok etti.
Milyon hektarlık kayıp ve iklim değişikliğinin rolü
Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’nin (Effis) verilerine göre, 2003’ten bu yana en yüksek rakam olan 1.015.024 hektar yandı. Bu, 2017’de kırılan önceki rekoru (988.544 hektar) geride bıraktı.
Haftalık Çevre Bültenine Kaydolun
En önemli haberleri anında alın
Bu yıkım, 37 milyon ton karbondioksit salınımına neden oldu; bu miktar, Portekiz veya İsveç’in yıllık emisyonuna eşit. Yangınlar ayrıca, özellikle zararlı PM2.5 partikülleri de dahil olmak üzere, dokuz hava kirleticisi için rekor seviyelere ulaştı.
TAVSİYE EDİLEN
İspanya Ulusal Araştırma Konseyi’nden Cristina Santín Nuño, iklimdeki ve arazi kullanımındaki değişiklikler nedeniyle tehlikeli orman yangınları için “mükemmel koşulların” giderek daha fazla oluştuğunu belirtti.
Yangınların sağlık ve çevreye etkileri
İklim değişikliğiyle yoğunlaşan bir sıcak hava dalgası, Akdeniz ve Balkanlar’da sıcaklıkları 40 santigrat derecenin üzerine çıkardı.
Yağışlı bir bahar sonrası kuruyan bitki örtüsü, yangınların daha hızlı yayılmasına neden oldu. Lleida Üniversitesi’nden Victor Resco de Dios, “Sıcak hava dalgalarının yoğunlaşması atmosferdeki susuzluğu artırdı ve yangın fırtınalarının oluşmasına yol açtı” dedi.
Alevler bir düzineden fazla insanın ölümüne yol açarken, uzmanlar asıl ölüm sayısının çok daha fazla olabileceğini belirtiyor. Lancet‘te yayınlanan bir araştırma, 2000-2019 yılları arasında Avrupa’da orman yangını dumanının yılda 111.000 ölüme neden olduğunu ortaya koydu.
Gelecek için endişeler ve çözüm arayışları
Copernicus atmosfer izleme servisi, İspanya’daki orman yangını emisyonlarının kayıtların tutulduğu 23 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını bildirdi. İspanya ve Portekiz’den yayılan dumanlar, Kanada’dan gelen dumanlarla birleşerek hava kalitesini ciddi şekilde düşürdü.
Effis, Güney Avrupa’da yangın hava koşullarının hafiflemesini beklerken, Kuzeybatı Avrupa’da “çok yüksek ila çok aşırı” anormalliklerin beklendiğini belirtiyor.
Santín Nuño, her yıl rekor kırılma olasılığının arttığını ve 2025 rekorunun birkaç yıl içinde tekrar kırılabileceğini söyledi. “Bu yeni bir gerçek. Ve bunu ne kadar erken fark edip bu tür orman yangınlarına karşı daha dirençli olmak için ne kadar erken harekete geçersek o kadar iyi.”
Fotoğraf: Liam Lam
