ABD, gelişmekte olan ülkelere yardım etmek için iklim anlaşmasından çekildi

ABD, gelişmekte olan ülkelerin kömürden yenilenebilir enerjiye geçişini desteklemeyi amaçlayan Uluslararası Ortaklar Grubu’ndan (IPG) çekildi. Karar, Güney Afrika, Endonezya ve Vietnam’daki projeleri doğrudan etkileyerek milyarlarca dolarlık finansmanı riske attı.

ABD’nin kararı ve etkileri

Güney Afrika Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Chrispin Phiri, ABD’nin Güney Afrika, Endonezya ve Vietnam ile yapılan anlaşmalardan derhal çekildiğini duyurdu. ABD, Senegal’in enerji dönüşümü için fon taahhüdünde bulunmamıştı, ancak IPG’nin diğer üyeleri bu desteği sağlamaya devam edeceklerini belirtti.

ABD’nin çekilmesi, Güney Afrika’nın ABD’den alması beklenen 1 milyar dolarlık yatırımı kaybetmesi anlamına geliyor. Bu fon, kömürle çalışan elektrik santrallerinin kademeli olarak devre dışı bırakılması ve yenilenebilir enerji projelerinin desteklenmesi için kullanılacaktı.

Endonezya’da ise ABD Enerji Bakanlığı ve ABD yardım kuruluşları tarafından sağlanması planlanan finansman iptal edildi.

Adil enerji dönüşüm anlaşması bedir?

Güney Afrika, 2021 yılında Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’nda Adil Enerji Geçiş Anlaşması’na imza atan ilk ülke oldu. Bu anlaşma, kömüre bağımlı olan bazı gelişmekte olan ülkelerin hızlı bir dönüşüm için yeterli mali kaynağa sahip olmadığını kabul ederek, kademeli bir geçiş süreci sunmayı amaçlıyor.

Güney Afrika: Elektrik üretiminin yüzde 80’inden fazlası kömüre dayalı.
Endonezya: Enerjisinin yüzde 60’ı kömürden sağlanıyor.
Vietnam: Fosil yakıtlara yüksek oranda bağımlı.

ABD’nin çekilmesinden önce, IPG üyeleri Güney Afrika için 13,8 milyar dolar taahhüt etmişti. Endonezya ve Vietnam ise 2022’de çok milyar dolarlık anlaşmalar imzaladı.

Diğer ülkeler destek vermeye devam edecek

Güney Afrika Adil Enerji Geçiş Projesi Yönetim Birimi Başkanı Joanne Yawitch, ABD’nin çekilmesine rağmen diğer ülkelerin anlaşmalara bağlı kaldığını belirtti.

İngiltere İklim Elçisi Rachel Kyte, ABD’nin bu kararını “üzücü” olarak değerlendirdi.

Güney Afrika, Endonezya ve Vietnam, dünyanın en fazla sera gazı yayan 20 ülkesi arasında yer alıyor. ABD’nin çekilmesi, küresel karbon emisyonlarını azaltma hedeflerini zorlaştırabilir ve gelişmekte olan ülkelerin enerji dönüşüm sürecini yavaşlatabilir.

Fotoğraf: Kindel Media / Pexels