ABD’nin orta kesimlerinde, Kansas’tan Kentucky’ye kadar uzanan bölgelerde etkili olan şiddetli kasırgalar, yüz binlerce kişiyi tehlikeye atarken, Ulusal Hava Durumu Servisi (NWS) azalan personel kapasitesiyle olağanüstü koşullarda görev yapıyor.
Jackson, Kentucky’deki NWS ofisi, hükümet kaynaklarında yapılan kesintiler nedeniyle geceleri kapatılmaya başlandı. Ancak Cuma gecesi yaşanan ölümcül fırtınalar sırasında ofis, fazla mesaiyle çalışmalarını sürdürdü. O gece bölgedeki kasırgalar en az 20 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
En yoğun kasırga yıllarından biri
ABD bu yıl, 2024’ü geçerek tarihin en yoğun ikinci kasırga yılı olma yolunda ilerliyor. Salı günü, Missouri, Arkansas, Oklahoma ve Teksas’ın bazı bölgelerinde 10,6 milyon kişi, yüzde 10’un üzerinde kasırga riski altındaydı.
Norman, Oklahoma’daki NWS Fırtına Tahmin Merkezi baş operasyon tahmincisi Rich Thompson, işlerin yürüdüğünü belirtse de, personel eksikliğinin işleri zorlaştırdığını kabul etti:
Tavsiye Edilen Haberler
-
SürdürülebilirlikTürkiye Sigorta tarafından “Su Raporu” yayımlandı -
-
-
❝Yerel ofislerin görevlerini eksiksiz yerine getirmesi zorlaşıyor. Ancak herkes görevini ciddiye alıyor ve bu nedenle gerekeni yapmaya devam ediyoruz. Yine de bu şekilde aylarca, yıllarca sürdürmek çok zor olur❞ dedi.
NWS Sözcüsü Erica Grow Cei, Jackson ofisinin kriz süresince sürekli olarak personel bulundurduğunu ve komşu ofislerden destek alındığını bildirdi.
Hortum raporlarında %35 artış
Fırtına Tahmin Merkezi, yıl başından bu yana 883 hortum raporu topladı. Bu sayı, aynı dönemin uzun yıllar ortalamasından %35 daha fazla. Kurumun deneyimli çalışanları, kurumun “işlevsel ama sınırda” çalıştığını belirtiyor.
Eski NWS yöneticisi Elbert “Joe” Friday, durumu şöyle özetledi:
❝Zil çaldığı sürece cevap verirler ama insanlardan haftada 80-120 saat çalışmaları istenemez. Yorgunluk radardaki tehlikeleri görmeyi zorlaştırabilir❞
Bir başka eski meteoroloji uzmanı Tom DiLiberto, durumu şöyle tanımladı:
❝Bu, sızdıran bir tekne gibi. Belirli sayıda koli bandınız var ve sızıntıları durdurmak için sürekli yer değiştiriyorsunuz. Ama bir noktada artık yeterli gelmez.❞
Kritik ofislerde ciddi personel açığı
Mart ayı itibarıyla bazı NWS ofisleri, dış uzmanlara göre kritik kabul edilen %20 boşluk oranını aşmıştı:
- Jackson, KY: %25
- Louisville, KY: %29
- Wichita, KS: %32
Esnek Mezonetler ve Radarlar (FARM) ağı yöneticisi Karen Kosiba, teknolojideki gelişmelere rağmen insan faktörünün hâlâ en belirleyici unsur olduğunu söyledi:
❝Radarlar gelişti ama yeterince dinlenmiş bir meteoroloğun yerini tutamaz.❞
“Yeterli insan yok”
Oklahoma Üniversitesi Meteoroloji Profesörü Howard Bluestein, Pazar günü altı kasırgayı takip ettiğini belirterek, “İstasyonlarda personel yetersizliği tahmin kalitesini doğrudan etkiler” dedi.
Eski NWS Direktörü Louis Uccellini, bütçe kesintileri nedeniyle önemli veri kaynağı olan hava balonlarının sayısının azaldığını, ayrıca meteoroloji uzmanlarının yerel afet birimlerine eğitim veremediğini belirtti.
Kasırgaların artmasında iklim değişikliği rol oynuyor mu?
Rekor kasırga sayıları, iklim değişikliğiyle bağlantılı mı? Uzmanlar, bu ilişkinin henüz net biçimde tanımlanamadığını söylüyor.
Thompson, Bluestein ve Harold Brooks, kasırgaların oluşması için sıcak ve nemli havanın, jet akımlarıyla karşılaşması gerektiğini belirtiyor. Jet akımı, batıdan doğuya doğru hareket eden hava sistemlerini taşıyan yüksek irtifa rüzgarlarıdır.
Bluestein, Meksika Körfezi’nden gelen nemin geçmişe göre daha yoğun olduğunu ve bunun daha güçlü fırtınaları mümkün kıldığını vurguladı:
❝Artık Körfez’den gelen nem çok daha fazla. Bu da kasırgaların gücünü ve sayısını artırıyor.❞
Meteorolojiye göre, Körfez’deki deniz suyu sıcaklıkları bu dönem için normalin birkaç derece üzerinde.
Kış aylarında bile daha fazla hortum
Ohio State Üniversitesi Atmosfer Bilimleri Profesörü Jana Houser, iklim değişikliğinin bazı günlerde atmosferi aşırı yüklü hale getirdiğini, bazı günlerdeyse elverişsiz hale getirdiğini ifade etti.
Uzmanlar, geçmişte hortum oluşumuna elverişsiz kabul edilen Ocak, Şubat, Mart gibi kış aylarında bile artık daha sık hortum görüldüğünü belirtiyor.
Artan risk: Daha fazla insan tehdit altında
Harold Brooks, artan nüfus yoğunluğu nedeniyle daha fazla insanın tehlike altında yaşadığını söyledi.
Louis Uccellini, personel yetersizliği devam ederse bazı tehlikelerin gözden kaçabileceği uyarısında bulundu:
❝Bu seviyedeki tehditler karşısında yetersiz personel olursa, bir şeyler kaçırılır. Ne zaman olacağını bilemeyiz.❞
Öne Çıkanlar:
- ABD’de 2024, en yoğun ikinci kasırga yılı olabilir
- NWS ofislerinde %25-32 arası personel eksikliği
- Hortum raporları %35 arttı
- İklim değişikliği, nem ve sıcaklık koşullarını değiştirerek kasırga riskini artırıyor
- Uzmanlar: Yüksek teknoloji kadar, yeterli ve dinlenmiş personel de hayati