Batı ve Karadeniz’de sıcaklık düşüyor; sel ve fırtına alarmı verildi

Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından yapılan son tahminlere göre, Türkiye genelinde hava durumu önemli bir dönüşüm sürecine giriyor. Ülke genelinin parçalı ve yer yer çok bulutlu olacağı tahmin edilirken, Marmara, Ege, Batı Akdeniz, İç Anadolu’nun kuzeyi ve Karadeniz bölgeleri sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışların etkisi altına giriyor. Yağışların özellikle Batı Karadeniz, Sakarya, Bilecik, Muğla, Bursa, Yalova, Antalya’nın doğusu, Ankara’nın kuzey ve batısı ile Çankırı çevrelerinde yerel kuvvetli olması bekleniyor.

Bu gelişme neden önemli? Yağışlarla birlikte batı kesimlerde hava sıcaklıklarının 5 ila 7 derece azalacak olması, uzun süredir mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıkların ardından ani bir serinleme yaşanacağına işaret ediyor. Ayrıca, Marmara’nın güneyi, İç Ege ve İç Anadolu’nun büyük bir bölümünde güney ve güneybatı yönlerden kuvvetli rüzgar 40 ila 60 km/sa) beklentisi, kuvvetli yağış uyarısıyla birleşerek ani sel, su baskını, heyelan ve ulaşım aksamaları gibi ciddi olumsuzluklara karşı çift yönlü bir alarm oluşturuyor. Türkiye için ne anlama geliyor? Bu ani ve şiddetli hava değişimleri, ülkenin genelinde iklimsel değişkenliğin arttığını ve vatandaşların yanı sıra yerel yönetimlerin de afetlere karşı hazırlıklı olması gerektiğini gösteriyor.

Batıda keskin soğuma ve yağış bölgeleri

MGM tahminlerine göre, yağışlar ülkenin yaklaşık üçte ikilik kısmını etkileyecek. Yağışın görüleceği başlıca bölgeler şunlardır:

• Batı Kesimler: Marmara, Ege ve Batı Akdeniz.
• Orta ve Kuzey: İç Anadolu’nun kuzey kesimleri, Artvin hariç Karadeniz’in tamamı.
• Güneydoğu Sınırları: Niğde, Kayseri, Nevşehir, Osmaniye çevreleri ile Adana’nın doğu ilçeleri.

Kuvvetli yağışın odak noktaları

Yağış uyarısının en şiddetli olduğu bölgeler, altyapı ve coğrafi koşulları nedeniyle sel ve heyelan riski taşıyan yerlerdir. Bu kritik bölgeler:

• Batı Karadeniz (Düzce, Zonguldak, Bolu, Karabük, Kastamonu).
• Marmara’nın güney ve doğusu (Sakarya, Bilecik, Bursa, Yalova).
• Ege ve Akdeniz (Muğla çevreleri ve Antalya’nın doğu ilçeleri).
• İç Anadolu’nun Kuzeyi (Ankara’nın kuzey ve batısı ile Çankırı çevreleri).

Vatandaşların bu bölgelerde ani sel, su baskını ve eğimli arazilerde heyelan riskine karşı son derece dikkatli olması gerekmektedir.

Fırtına uyarısı: Güneyli rüzgarlar etkili olacak

Yağış uyarısına ek olarak, rüzgarın şiddeti de günlük yaşam ve ulaşım açısından risk oluşturmaktadır. Rüzgâr, genellikle güneyli yönlerden (Lodos) esecek olup, bazı bölgelerde kuvvetli rüzgar (40 ila 60 km/sa) şeklinde etkili olacaktır:

• Marmara’nın güneyi.
• İç Ege ve İç Anadolu’nun tamamına yakını.
• Batı ve Orta Karadeniz’in iç kesimleri.

Tek İstisna: Orta Karadeniz kıyılarında ise rüzgarın kuzeyli yönlerden kuvvetli esmesi beklenmektedir. Bu bölgelerde çatı uçması, ağaç veya direk devrilmesi ve özellikle deniz ulaşımında aksamalar gibi olumsuzluklara karşı tedbirli olunmalıdır.

Türkiye’de afet hazırlığı ve iklim uyumunun zorunluluğu

Türkiye, son yıllarda mevsim normalleri dışındaki ani ve şiddetli hava değişimlerini sıklıkla tecrübe etmektedir. Hava sıcaklığının batı bölgelerde 5 ila 7 derece düşmesiyle birlikte gelen kuvvetli yağış ve rüzgar, Akdeniz ve Marmara havzalarındaki iklim değişikliğine uyum stratejilerinin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır.

• Kentsel Altyapı: Sakarya, Bursa, Yalova ve Antalya’nın doğusu gibi yoğun nüfuslu yerlerdeki kuvvetli yağış uyarısı, kentsel altyapıların kısa süreli ve yoğun yağışlara karşı dirençlerinin artırılması gerektiğini gösterir.
• Heyelan Riski: Batı Karadeniz’deki kuvvetli yağış uyarısı ise Karadeniz Bölgesi’nde heyelanlara karşı topografyanın sürekli izlenmesi ve gerekli tedbirlerin (erken uyarı, yerleşim denetimi) alınması gerekliliğini hatırlatır.

Bu tür hava olayları karşısında, tarım ve denizcilik faaliyetlerinde bulunan vatandaşların ve yetkili kurumların, MGM’nin güncel verilerini anlık takip etmesi büyük önem taşımaktadır.

Yorum

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı bu tahminler, ülkenin batı ve kuzey kesimlerinde hava koşullarının hızla değişeceğinin habercisidir. Sıcaklıktaki keskin düşüş, kuvvetli yağış ve fırtına uyarısıyla birleşerek dikkat edilmesi gereken çok katmanlı bir risk yaratmaktadır. Özellikle Marmara ve Batı Karadeniz'deki yerel kuvvetli yağış beklentisi, ani sel ve heyelan riskini artırarak can ve mal güvenliğini tehdit etmektedir. Vatandaşların, uyarının özellikle altını çizdiği ani sel, su baskını ve ulaşımda aksamalar risklerine karşı kişisel tedbirlerini alması ve Meteoroloji’nin güncel uyarılarını sürekli takip etmesi hayati önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, bu tür şiddetli hava olayları karşısında tedbirli ve bilinçli olmak, olası felaketlerin önüne geçmekteki ilk adımdır.

Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)