Büyük Set Resifi 6’ncı kez yaygın beyazlamayla karşı karşıya

Avustralya’nın kuzeydoğusunda yer alan Büyük Set Resifi, 2016 yazından bu yana 6’ncı kez yaygın mercan beyazlaması olayıyla karşı karşıya kaldı. Bu, aynı zamanda resifin iki yıl üst üste beyazlama yaşadığı ikinci dönem olarak kayıtlara geçti.

Yetkililer, beyazlamanın iklim krizi kaynaklı deniz sıcak hava dalgaları nedeniyle meydana geldiğini açıkladı. Son olay, geçtiğimiz yıl yaşanan ve tarihin en yaygın beyazlama olaylarından biri olan 2023-24 sürecini takip ediyor.

“Bu korkunç bir şey”: Uzmanlar alarmda

Uluslararası Mercan Resifi Topluluğu Başkan Yardımcısı ve Yeni Güney Galler Üniversitesi’nden Prof. Tracy Ainsworth, art arda gelen beyazlama olaylarının “doğayı ve ekosistemi kökten değiştirdiğini” belirtti.

❝On yıldır yaşanan şiddetli beyazlama olaylarının etkisi, resiflerde geri dönüşü zor bir tahribat yaratıyor.❞

Ainsworth’a göre, bu gidişat durdurulmazsa resifin uzun vadeli varlığı tehdit altında kalacak.

Altıncı beyazlama: Sıcaklık krizi devam ediyor

Büyük Set Resifi Deniz Parkı Otoritesi, yaptığı açıklamada, resifin özellikle kuzey ve kuzeyin en uç bölgelerinde “yaygın mercan beyazlaması” yaşandığını bildirdi. Kurum, bu olayın 2016’dan bu yana altıncı beyazlama olduğunu ve resifin arka arkaya iki yaz mevsiminde bu durumu yaşadığı ikinci süreç olduğunu vurguladı.

Queensland’da yaşanan rekor yağışlar ve taşkınlar da merkez ve kuzeydeki resiflerde ilave hasara yol açtı.

Küresel krizin parçası: Mercanların %83’ü etkilendi

ABD hükümeti verilerine göre, bu beyazlama olayı, 1 Ocak 2023 ile 10 Nisan 2024 arasında en az 82 ülke ve bölgedeki mercan resiflerinin %83’ünü etkileyen dördüncü küresel beyazlama dalgasının bir parçası.

Büyük Set Resifi ile birlikte Batı Avustralya’daki Ningaloo Resifi de aşırı beyazlama ve sıcaklık stresi yaşıyor. Araştırmalara göre, resif bölgesindeki deniz sıcaklıkları son 400 yılın en yüksek seviyelerinde seyrediyor.

Pratchett: “Ağarma yeni normal haline geldi”

James Cook Üniversitesi’nden Prof. Morgan Pratchett, mercan ağarmasının artık sıradan bir olguya dönüştüğünü belirtti:

❝İnsanlar bu olaylara alıştı, etkilenme düzeyleri azaldı. Ancak bu, etkilerin daha az olduğu anlamına gelmiyor.❞

En büyük nedenin iklim değişikliği olduğunu vurgulayan Pratchett, gerçek eylemlere geçilmediği sürece durumun kötüleşeceğini kaydetti.

Hükümetten tepkisiz yaklaşım: Fon eksikliği dikkat çekiyor

Albanese hükümeti daha önce 2030’a kadar 1,2 milyar dolarlık resif koruma bütçesi açıklamıştı. Ancak son bütçede resif iyileştirmesi için yeni bir fon ayrılmadı. İşçi Partisi yalnızca eğitim projeleri için ek 10 milyon dolar sözü verdi.

Öte yandan resifin durumu, ne Başbakan Anthony Albanese ne de Queensland eyaleti lideri Peter Dutton tarafından seçim gündeminde kapsamlı şekilde ele alınmadı.

WWF: “Mercanlar iklim eylemi için haykırıyor”

WWF Avustralya Okyanuslar Sorumlusu Richard Leck, ❝Mercan beyazlaması artık yeni normal. Her yıl resif su altı sıcak hava dalgaları tarafından pişiriliyor❞ diyerek uyarıda bulundu.

Avustralya Deniz Koruma Derneği’nden Simon Miller ise, ❝Bu raporlar iklim değişikliğinin etkilerini gösteriyor ama yanıtın sadece gözlemle sınırlı kalmaması gerek❞ dedi.

Miller, hükümetlerin 2035 yılına kadar iklim kirliliğini %90 azaltmasını ve yeni fosil yakıt projelerini durdurmasını önerdi. Aksi halde resiflerin uzun vadeli sağlığı ciddi biçimde tehlikeye girecek.