Florida’da “kırmızı gelgit” tehlikesi: Çevreciler acil durum ilanı talep ediyor

Florida’daki çevreciler, eyaletin güneybatı kıyılarında giderek kötüleşen “kırmızı gelgit” (red tide) yosun patlamasının, bölgedeki yaban hayatı, turizm ve halk sağlığına yönelik ciddi tehdit oluşturduğunu belirterek Vali Ron DeSantis’ten acil durum ilan etmesini talep etti.

Bilim insanlarına göre, geçen yıl Meksika Körfezi’nde Helene ve Milton Kasırgaları’nın yosunları besleyen besin açısından zengin suları parçalaması nedeniyle başlayan bu salgın, Florida’nın Körfez kıyısında geniş bir bölgeyi etkisi altına aldı. Florida Balık ve Yaban Hayatı Koruma Komisyonu (FWC), zararlı alg Karenia brevis’in aşırı çoğaldığı büyük bir kırmızı gelgit bölgesini izlemeye devam ettiklerini duyurdu.

Yaban hayatı ve insan sağlığı için büyük tehdit

Kırmızı gelgitler, insanlarda ve hayvanlarda cilt tahrişine, solunum zorluklarına neden olabiliyor. Florida kıyılarında birçok plaja ölü balıklar vururken, Collier County açıklarında iki yunusun ölümü de bu salgınla ilişkilendiriliyor.

Uzmanlar, kırmızı gelgit salgınlarının okyanus sıcaklıklarının artışı, besin kirliliği ve çevresel değişimler nedeniyle daha sık ve şiddetli hale geldiğini vurguluyor. Çoğu kırmızı gelgit Ocak ayına kadar kaybolurken, bazı yıllarda aylarca sürebiliyor. 2021 yazında yaşanan büyük salgında, Florida kıyılarında tonlarca ölü balık, deniz kaplumbağası, yunus ve deniz ineği kıyıya vurmuştu.

Florida yönetimi eleştiriliyor

Çevre koruma grupları, Vali Ron DeSantis’in 2019’da Kırmızı Gelgit Görev Gücü’nü yeniden aktif hale getirmesi ve araştırma fonunu artıran yasa tasarılarını imzalamasını olumlu karşılasa da, sorunun temel nedenlerinin çözülmesi konusunda yetersiz kalındığını düşünüyor.

Sanibel-Captiva Koruma Vakfı (SCCF) Deniz Laboratuvarı Müdürü Eric Milbrandt, hükümetin mühendislik çözümlerine yatırım yaparken, su yollarındaki kirliliği önleme konusunda başarısız olduğunu söyledi. Milbrandt, tarımsal atıkların ve noktasal olmayan kirliliğin kırmızı gelgitleri daha da kötüleştirdiğini belirterek, “Florida’da bu tür kirlilik kaynaklarından çok sayıda var ve bunların önüne geçmek oldukça zor” dedi.

Milbrandt ayrıca, “Bir kasırga gibi acil durum yönetimi yaklaşımı benimsenmeli. Birçok topluluğu etkileyen bu olayın milyonlarca dolarlık turizm kaybına yol açabileceğini” vurguladı.

Florida yetkilileri: Durumu izliyoruz

Florida Balık ve Yaban Hayatı Koruma Komisyonu (FWC), kırmızı gelgitin yayılmasını izlemek için yeni ölçümler eklediklerini ve olay yanıt anketleri planladıklarını açıkladı. Ancak FWC yetkilisi Jonathan Veach, acil durum ilan etmenin kendi yetkileri dahilinde olmadığını belirtti.

Florida Çevre Koruma Dairesi (DEP) de yerel yönetimlerle iş birliği yaparak gerekli durumlarda fon sağlayabileceklerini açıkladı. Eyalet yönetimi, 2024-2025 mali yılı için 5 milyon dolar, 2025-2026 için ise ek 5 milyon dolar bütçe ayrıldığını duyurdu.

İklim değişikliği ve kırmızı gelgit arasındaki bağlantı

Çevre uzmanları, iklim değişikliğinin kırmızı gelgit salgınlarını artırdığını belirtiyor. Daha sıcak okyanus suları, besin kirliliği ile birleştiğinde yosun patlamalarının daha sık ve daha şiddetli hale gelmesine neden oluyor.

ABD Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) raporunda, Florida kıyılarında artan zararlı yosun patlamalarının en büyük nedenlerinden birinin küresel ısınma olduğu belirtiliyor. Ancak Florida eyaletinde, iklim değişikliğiyle ilgili resmi ifadelerin sansürlenmesi konusunda tartışmalar sürüyor.

Pennsylvania Üniversitesi’nden İklim Bilimci Michael Mann, Florida’nın “iklim değişikliği ifadelerini hükümet politikalarından kaldırma çabalarının bir test alanı haline geldiğini” belirtti. Mann, “DeSantis yönetiminin iklim değişikliğiyle ilgili tüm referansları yasaklamaya çalışması hiç şaşırtıcı değil” ifadelerini kullandı.

Florida’da kırmızı gelgit krizi derinleşiyor

Florida’da kırmızı gelgit hem çevresel hem de ekonomik tehdit oluşturmaya devam ediyor. Çevreciler, eyalet yönetiminin acil durum ilan ederek daha kapsamlı bir müdahale planı oluşturmasını talep ediyor. Ancak yetkililer, şu ana kadar kırmızı gelgitin “tipik seviyelerde olduğunu” ve mevcut önlemlerin yeterli olduğunu savunuyor.

Eğer salgın yayılmaya devam ederse, Florida’nın turizm ekonomisi büyük darbe alabilir ve deniz ekosistemine yönelik tahribat daha da ağırlaşabilir. Bu nedenle uzmanlar, Florida’nın sadece kırmızı gelgitlere müdahale etmek yerine, çevresel kirliliği azaltmaya yönelik daha güçlü politikalar geliştirmesi gerektiğini vurguluyor.