Okyanuslarımızı tıkayan mikroplastiklere karşı doğanın şaşırtıcı bir savunma mekanizması keşfedildi. Akdeniz’e özgü deniz çayırları (Posidonia oceanica), “Neptün topları” adı verilen yuvarlak kütleler oluşturarak mikroplastikleri bir araya topluyor ve onları kıyıya geri gönderiyor. Bu gelişme, denizlerin kirliliğe karşı kendi kendine mücadele edebileceğini gösterse de, uzmanlar asıl sorunun kaynağına dikkat çekiyor: plastik kirliliği.
Bu doğal süreç neden bu kadar önemli? Çünkü yıllardır okyanusların derinliklerine inen ve görünmez hale gelen plastikler, bu sayede tekrar yüzeye çıkıyor ve sorunun boyutları somut bir şekilde gözler önüne seriliyor.
Deniz çayırları doğanın filtre görevi görüyor
Barselona Üniversitesi’nden araştırmacılar, asıl görevi deniz ekosistemine sığınak sağlamak ve suyu temizlemek olan deniz çayırlarının, istemeden bir “plastik filtre” işlevi gördüğünü keşfetti. Çalışmanın baş yazarı Anna Sanchez-Vidal, deniz çayırı yataklarının, akıntıyı yavaşlatarak karbon ve tortunun yanı sıra plastik parçacıklarını da hapsettiğini belirtiyor.
Haftalık Çevre Bültenine Kaydolun
En önemli haberleri anında alın
Her sonbahar yapraklarını döken Posidonia bitkisi, bu lifli yaprakları yuvarlak toplar haline getiriyor ve bu süreçte aralarına sıkışmış mikroplastikleri de beraberinde taşıyor. Araştırmacılar, deniz çayırı yataklarının Akdeniz’de her yıl 900 milyon kadar plastik parçasını yakaladığını tahmin ediyor. Yapılan incelemelerde, bu topların kilogramında 1.500 parçaya kadar plastik kalıntısı bulundu.
TAVSİYE EDİLEN
Sanchez-Vidal, fırtınaların ve gelgitlerin bu topları kıyıya taşıdığını ve bu durumu “denizin çöpleri bize geri getirmesinin bir yolu” olarak nitelendirdiğini söylüyor.
Türkiye’deki denizler için önemli bir işaret
Akdeniz’e kıyısı olan Türkiye için bu araştırma, kritik bir önem taşıyor. Ege ve Akdeniz sahillerinde de görülebilen Posidonia deniz çayırları, deniz ekosisteminin sağlığı için hayati bir rol oynuyor. Türkiye’de de deniz kirliliği ciddi bir sorun olmaya devam ederken, bu doğal filtrelerin varlığı, denizlerimizin kendi kendini temizleme kapasitesini gösteriyor. Ancak, bu durumun, plastik kirliliği sorununu çözmek için yeterli olmadığını ve bu hassas ekosistemlerin de tehdit altında olduğunu unutmamak gerekiyor.
Yorum
Neptün toplarının plajlara vuran “plastik kargo”ları, doğanın insan kaynaklı kirliliğe karşı gösterdiği direncin şaşırtıcı bir örneği. Ancak bilim insanlarının da vurguladığı gibi, bu toplar okyanusların plastik sorununa kalıcı bir çözüm sunmuyor. Asıl çözüm, plastik üretimini ve tüketimini azaltarak, kirliliğin kaynağını kurutmakta yatıyor. Deniz çayırları gibi hassas ekosistemlerin korunması, sadece deniz yaşamı için değil, gezegenimizin geleceği için de hayati öneme sahip.
Kaynak: BBC
