Solomon Adaları’nda 2019 petrol sızıntısı için tarihi dava açıldı

Solomon Adaları tarihindeki en büyük çevre felaketlerinden biri olarak kabul edilen 2019 Rennell Adası petrol sızıntısıyla ilgili olarak uluslararası şirketlere karşı dava açıldı.

Solomon Adaları yüksek mahkemesine geçen hafta sunulan dava, felaketin üzerinden geçen yıllara rağmen yerel toplulukların herhangi bir tazminat alamaması nedeniyle büyük önem taşıyor.

Felaketin boyutu ve etkileri

Şubat 2019’da MV Solomon Trader adlı dökme yük gemisi, Rennell Adası’nın doğusundaki mercan resifine oturdu. Bir siklonun etkisiyle yön değiştiren gemi, Kangava Körfezi’ndeki resife çarparak 300 tondan fazla ağır yakıt yağının denize dökülmesine neden oldu.

Bu sızıntı, çevresel olarak hassas bölgelerden biri olan Rennell Adası’nda su kaynaklarını kirletti, resifleri tahrip etti ve bölgedeki ekosistemi ağır şekilde etkiledi. Bağımsız uzman raporlarına göre, petrol kirliliğinin etkileri üç kilometrelik bir alana yayılmış durumda ve bölgenin tamamen toparlanmasının 130 yıl kadar sürebileceği tahmin ediliyor.

Yerel halkın tepkisi

Bölge sakinleri, sağlık sorunları, gıda güvenliği ve ekolojik tahribat gibi pek çok sorunla karşı karşıya kaldıklarını belirtiyor. Kangava Körfezi’ndeki Lughu Mahallesi’nin yerel şefi Tony Kagovai, felaketin hayatlarını nasıl değiştirdiğini şu sözlerle anlattı:

❝Geminin resifimize çarptığı gün yaşam tarzımız değişti. Altı yıldır yediğimiz balıkların güvenli olup olmadığını ya da sularımızın temizlenip temizlenmediğini bilmiyoruz. Toplumumuz, çektiğimiz her acı için adaleti hak ediyor.❞

Petrol sızıntısının ardından Avatai köyünde tüm tavukların öldüğü, çocukların cilt ve göz enfeksiyonları geçirdiği bildirildi. Ayrıca tatlı su kaynakları içilemez hale geldi.

Dava kimlere karşı açıldı?

Solomon Adaları hükümeti ve yerel halk, çevresel zararlar için beş uluslararası şirkete dava açtı:

• King Trader Ltd (Hong Kong merkezli gemi sahibi)
• Korea P&I (Güney Kore devlet şirketi, koruma ve tazminat sigortacısı)
• Bintan Mining Corporation ve bağlı kuruluşu Bintan Mining (SI) Ltd (Madenci şirketler)
• MS Amlin Marine MV (Hollandalı kiralayanın sorumluluk sigortası sağlayıcısı)

King Trader Ltd ve Korea P&I, daha önce bir özür açıklaması yayımlamış ancak sorumluluğu kabul etmemişti. Şirketler olayın “tamamen kabul edilemez” olduğunu söyleyerek “derin pişmanlık” duyduklarını belirtmişti.

Adalet arayışı

Solomon Adaları hükümeti ve geleneksel toprak sahipleri, çevresel ve diğer zararlar için milyonlarca dolar tazminat talep ediyor. Londra merkezli avukat Harj Narulla, bu davanın Pasifik tarihindeki en büyük çevre davalarından biri olduğunu vurguladı:

❝Bu çığır açıcı davayı açarak geciken adaletin, adaletin reddedilmesi anlamına gelmediğini garanti edeceğiz.❞

Solomon Adaları’nın avukatlarından William Kadi ise, “Bugün, toplumumuzun iyileşmesine yardımcı olacak süreci başlatıyoruz” diyerek davanın önemini vurguladı.

Solomon Adaları’nın ekosistemi ve halkı üzerindeki derin etkileriyle anılan 2019 Rennell Adası petrol sızıntısı, tarihe geçecek bir dava sürecine girdi. Mahkemenin nasıl bir karar vereceği, hem yerel halk hem de küresel çevre hareketleri tarafından yakından izleniyor