Dünyanın en büyük buzdağı 40 yıl sonra dağıldı: ‘Çoğu bu kadar uzağa gelemiyor’

Yaklaşık 40 yıl önce Antarktika’dan ayrılan ve dünyanın en büyük buzdağı olarak bilinen A23a, nihayet yolculuğunun sonuna geldi. Bir trilyon tona yakın ağırlığı ve Büyük Londra’nın iki katı büyüklüğündeki bu devasa kütle, 30 yıldan fazla bir süre deniz tabanına takılı kaldıktan sonra serbest kalmış ve tehlikeli bir yolculuğa çıkmıştı. Şimdi ise daha sıcak sulara ulaştı ve birkaç hafta içinde tamamen yok olması bekleniyor.

Bu gelişme, iklim değişikliğinin okyanuslar üzerindeki etkilerini somut bir şekilde gözler önüne seriyor. A23a’nın bu kadar uzun süre dayanabilmesi bilim insanlarını şaşırtırken, onun akıbeti diğer buzdağları için de bir uyarı niteliği taşıyor.

Buzdağının şaşırtıcı yolculuğu ve son parçalanışı

1986 yılında Antarktika’dan kopan A23a, kısa süre sonra Weddell Denizi’nin tabanına oturdu ve 2020 yılına kadar burada hareketsiz kaldı. Serbest kaldıktan sonra “buzdağı geçidi” adı verilen akıntıyla Güney Atlantik’e doğru sürüklenmeye başladı. Yolculuğu sırasında, penguen kolonilerini tehdit etmesi gibi kısa süreli endişelere yol açsa da, geçtiğimiz haftalarda hızını artırarak kuzeye doğru ilerledi.

Ancak bu yolculuk, A23a için kaçınılmaz sonu getirdi. İngiliz Antarktika Araştırmaları’ndan Andrew Meijers, buzdağının daha sıcak sulara ulaştıkça “dramatik bir şekilde parçalandığını” belirtti. Buzdağının şu anki büyüklüğü orijinal boyutunun yarısından az, ancak hala 1.770 kilometrekarelik bir alana sahip. Meijers, buzdağının “alttan çürüdüğünü” ve birkaç hafta içinde tamamen yok olacağını tahmin ediyor.

Buzdağının akıbeti ve iklim değişikliği

A23a’nın parçalanması doğal bir süreç olsa da, bu tür buzdağlarının Antarktika’dan kopma hızının, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle arttığı biliniyor. Bilim insanları, A23a’nın bu kadar uzun süre bir arada kalmasına şaşırdıklarını belirtiyor. Meijers, “Çoğu buzdağı bu kadar uzağa gidemez. Bu gerçekten büyük, bu yüzden diğerlerinden daha uzun süre dayandı ve daha uzağa gitti,” diyor.

Bu devasa buzdağının sonu, iklim değişikliğinin okyanuslar ve kutup bölgeleri üzerindeki etkilerinin ne kadar hızlı ve yıkıcı olabileceğine dair somut bir kanıt sunuyor.

Yorum

A23a buzdağının dramatik sonu, iklim değişikliğinin gezegenimizi nasıl dönüştürdüğünü gözler önüne seren çarpıcı bir hikaye sunuyor. Doğal döngülerin hızlanması ve bu dev kütlelerin daha hızlı erimesi, deniz seviyelerindeki yükseliş ve ekosistemlerdeki bozulma gibi daha büyük sorunların habercisi. Bu olay, iklim krizine karşı acil eylemlerin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.

Kaynak: The Guardian
Fotoğraf: jean wimmerlin