BM: Buzulların erimesi 2 milyar insanın gıda ve su güvenliğini tehdit ediyor

Birleşmiş Milletler (BM), dünya genelinde 2 milyar insanın su ve gıda kaynaklarının, buzulların hızla erimesi nedeniyle büyük risk altında olduğunu açıkladı. UNESCO tarafından yayımlanan rapor, dağlık bölgelerdeki buzulların ve kar örtüsünün hızla azalmasının, küresel ölçekte tarımsal üretimi ve su kaynaklarını etkileyebileceğini ortaya koyuyor.

Buzulların erimesi küresel gıda güvenliğini tehdit ediyor

UNESCO’nun raporuna göre, iklim değişikliği nedeniyle dağlık bölgelerdeki kar yağışının azalması ve buzulların erimesi, dünyadaki sulu tarımın üçte ikisini doğrudan etkileyecek.

• Dünya genelinde 1 milyardan fazla insan dağlık bölgelerde yaşıyor ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşayanların yaklaşık yarısı zaten gıda güvensizliğiyle karşı karşıya.
• BM Dünya Su Kalkınma Raporu 2025, buzul ve kar sularına bağımlı olan bölgelerde gıda üretiminin ciddi şekilde tehlikeye gireceğini öngörüyor.

Bu risk yalnızca gelişmekte olan ülkelerle sınırlı değil. ABD’de Colorado Nehri havzası, 2000 yılından bu yana kuraklıkla mücadele ediyor. Artan sıcaklıklar nedeniyle yağışların büyük bölümü yağmur olarak düşüyor ve dağ karının daha hızlı erimesine yol açarak su kaynaklarını azaltıyor.

BM: Acil eylem gerekiyor

UNESCO Genel Müdürü Audrey Azoulay, buzulların tüm dünya için kritik öneme sahip olduğunu vurgulayarak, “Nerede yaşarsak yaşayalım, hepimiz bir şekilde dağlara ve buzullara bağımlıyız. Ancak bu doğal su kuleleri büyük bir tehlike ile karşı karşıya. Bu rapor, acil eylem ihtiyacını ortaya koyuyor” dedi.

BM’ye bağlı Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan İklim Durumu Raporu, buzulların erime hızının kayıtlardaki en yüksek seviyeye ulaştığını ortaya koydu.

• Son üç yıl, kaydedilen en büyük üç yıllık buzul kütlesi kaybına sahne oldu.
• Norveç, İsveç, Svalbard ve tropikal And Dağları gibi bölgelerde buzullar hızla küçülüyor.
• Doğu Afrika’daki buzulların yüzde 80’i eridi.
• And Dağları’ndaki buzulların 1998’den bu yana üçte biri ile yarısı arasındaki kısmı kayboldu.
• Avrupa Alpleri ve Pireneler’deki buzullar son yirmi yılda yaklaşık yüzde 40 küçüldü.

İklim krizinin zincirleme etkileri

BM uzmanlarına göre, buzulların erimesi sadece su kaynaklarını değil, iklim sistemini ve doğal afet risklerini de artırıyor.

UNESCO Su Bilimleri Direktörü Abou Amani, “Buzulların erimesi, güneş ışığını yansıtan beyaz yüzeyleri, ısıyı emen koyu topraklarla değiştiriyor. Bu durum küresel iklim sistemini ciddi şekilde etkileyecek” dedi.

Buzulların erimesinin doğrudan etkileri şunlar olacak:

• Daha sık çığ felaketleri: Kar üzerine düşen yağmur, çığ oluşumunu hızlandıran önemli bir faktör.
• Ani seller: Buzulların hızla erimesi, ani taşkınlara yol açabilir.
• Permafrostun erimesi: Buzulların altındaki donmuş topraklar çözüldüğünde, büyük miktarda metan gazı açığa çıkacak.
• Sanayi ve tarım üzerinde büyük etkiler: Eriyen buzulların sağladığı tatlı su, birçok sanayi ve tarımsal üretim sisteminin temelini oluşturuyor.

Bilim insanları: Buzul erimesi durmazsa, küresel buz kütlesinin yarısı kaybolabilir

Geçtiğimiz ay Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, küresel ısınma durdurulamazsa, yüzyılın sonuna kadar dünya çapındaki buzulların yarısı eriyebilir.

British Antarctic Survey‘den buzul jeofizikçisi Alex Brisbourne, bu sürecin geri dönülemez etkiler yaratabileceğini belirtti:

“Dağ buzulları, Dünya’daki en büyük tatlı su rezervuarlarından bazılarını içeriyor. Yaz aylarında eriyen buzul suları, 1 milyar insanın içme suyu ihtiyacını karşılıyor ve birçok sanayi ve tarımsal üretimi destekliyor. Buzulların erimesinin etkileri, sadece dağlık bölgelerle sınırlı kalmayacak, küresel ölçekte hissedilecek.”

BM yetkilileri: Dayanıklılık için yatırım yapılmalı

BM-Su ve Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Başkanı Alvaro Lario, özellikle dağlık bölgelerde yaşayan topluluklara daha fazla destek sağlanması gerektiğini belirtti.

“Su aşağı doğru akıyor, ancak gıda güvensizliği yokuş yukarı artıyor. Dağlar, tatlı su kaynaklarımızın %60’ını sağlıyor. Ancak bu hayati ekosistemleri koruyan topluluklar, gıda güvensizliğinden en çok etkilenenler arasında.”

“Buzulları, nehirleri ve ortak geleceğimizi korumak için daha fazla yatırım yapmalıyız.”

Küresel su ve gıda güvenliği için acil önlemler şart

BM’nin raporları, buzulların hızla erimesinin sadece yerel değil, küresel bir kriz olduğunu ortaya koyuyor. 2 milyar insanın su ve gıda güvenliği risk altında ve bu durum özellikle tarım, sanayi ve su yönetimi politikalarında büyük değişiklikler gerektiriyor.

Bilim insanları ve BM yetkilileri, iklim değişikliğiyle mücadelede daha hızlı ve kapsamlı önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. Eğer küresel sıcaklık artışı kontrol altına alınmazsa, gelecek yıllarda su krizleri ve tarımsal üretimde büyük kesintiler yaşanabilir.

bedneyimages