Yeni bir küresel araştırma, gençlerin okyanusların iklim değişikliğindeki kritik rolünün farkında olmasına rağmen, onları korumak için alınması gereken önlemleri yeterince önemsemediğini ortaya koydu. 35 ülkeden 18-24 yaş arası 3.500 katılımcının yer aldığı ankette, gençlerin büyük çoğunluğunun okyanusların sağlığı konusunda endişeli olduğu, ancak çevresel önceliklerinde ormanların korunması, hava kirliliğinin azaltılması ve tatlı su kıtlığıyla mücadelenin daha önde geldiği tespit edildi.
Bu durum, uzmanlar tarafından gençlerin okyanusların içinde bulunduğu tehlikeyi tam olarak kavrayamaması şeklinde yorumlandı. BM Okyanus Elçisi Peter Thomson, araştırma sonuçlarını şu sözlerle değerlendirdi:
❝Bu kadar çok gencin okyanusun sağlığını yanlış değerlendirdiğini görmek şaşırtıcı ve endişe verici. Bu düşük okyanus okuryazarlığı seviyesi, okyanuslarımızı koruma çabalarını ve fonları tehlikeye atıyor. Gençlere okyanus sağlığının önemi ve nasıl korunacağı konusunda eğitim vermeye yatırım yapmalıyız.❞
Gençler okyanusların gerçek durumunu anlamıyor
Anket sonuçlarına göre gençlerin %75’i okyanus sağlığı hakkında endişeli, ancak %47’si okyanusun hâlâ sağlıklı olduğunu düşünüyor.
Bu çelişki özellikle Dominik Cumhuriyeti, Porto Riko ve Filipinler gibi plastik kirliliği, mercan resiflerinin bozulması ve yaşam alanı kaybı gibi ciddi tehditlerle mücadele eden ülkelerde dikkat çekici boyutta. Okyanuslarla doğrudan bağlantısı olan bu ülkelerde bile gençlerin önemli bir kısmı okyanusların durumunu olduğundan daha iyi algılıyor.
Tavsiye Edilen Haberler
Ayrıca, %61’lik bir kesim okyanus koruması yerine ormansızlaşma gibi diğer iklim sorunlarına öncelik veriyor. Özellikle Panama’da gençlerin %88’i, okyanusun ekonomide hayati bir rol oynadığı bir ülke olmasına rağmen okyanus sağlığı yerine farklı çevre konularına odaklanıyor.
Araştırmanın yazarları, bu verilerin gençlerin okyanusların karşı karşıya olduğu tehditleri tam olarak anlayamadıklarını güçlü bir şekilde gösterdiğini ifade ediyor.
Okyanuslar küresel ısınmaya karşı kalkan görevi görüyor
Uzmanlar, gençlerin okyanusların küresel sürdürülebilirlik açısından kritik rolünü yeterince kavrayamadığını belirtiyor. Okyanusların önemi yalnızca balıkçılık, turizm ve yenilenebilir enerji gibi sektörlerle ekonomik katkı sağlamasıyla sınırlı değil. Aynı zamanda:
✅ İklim değişikliği etkilerine karşı tampon görevi görüyor.
✅ Atmosferdeki fazla karbonu emerek sıcaklık artışını yavaşlatıyor.
✅ Deniz seviyesinin yükselmesini, sıcaklık artışlarını ve okyanus asitlenmesini dengelemeye çalışıyor.
BM Okyanus Elçisi Peter Thomson, bu noktaya vurgu yaparak şunları söyledi:
❝Okyanus, küresel sürdürülebilirlik alanında en çok göz ardı edilen ve en az fonlanan alanlardan biri, ancak azalması doğrudan yaşam tarzımızı etkiliyor. Deniz seviyesinin yükselmesi, artan sıcaklıklar ve biyolojik çeşitliliğe yönelik geri döndürülemez tehditlerle sessizce mücadele ediyor. Gençler en azından bunu daha iyi anlayıp, okyanusları korumayı öncelik haline getirmeli.❞
Gençler hükümetlerden eylem talep etmiyor
Araştırma, gençler arasında okyanus sağlığı için hükümetlerden veya şirketlerden eylem talep etme konusunda ciddi bir eksiklik olduğunu da ortaya koydu.
🔹 Gençlerin yalnızca %50’sinden azı hükümetlerin okyanus sağlığını koruma yönünde adım atmasını istiyor.
🔹 Sadece %17’si şirketlerin ve işletmelerin daha fazla sorumluluk alması gerektiğini düşünüyor.
Bu sonuçlar, gençlerin okyanus kirliliğinin sorumluluğunu doğru yerlere atfetmediğini gösteriyor.
Oysa araştırmaya göre gençlerin %48’i kimyasal kirlilikten, %50’si ise plastik kirliliğinden endişe duyuyor. Ancak bu kirliliğin ana sorumlusunun kim olduğuna dair net bir algıları bulunmuyor.
Cardiff Üniversitesi’nden okyanus okuryazarlığı uzmanı Emma McKinley, bu durumun büyük bir sorun olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
❝Gençlerin bir kısmı, okyanusların iklim değişikliğiyle mücadelede oynadığı rolü fark etmiş durumda. Ancak bu çalışma, gençlerin büyük bir çoğunluğunun hükümetlerden ve özel sektörden daha fazla eylem talep etme ihtiyacını henüz fark etmediğini gösteriyor.❞
Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları artırılmalı
Araştırmanın yazarları, gençlerin okyanus bilincini artırmak için eğitim sistemine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini vurguluyor. Eğitimciler ve politikacılar, gençleri okyanusları koruma konusunda daha fazla bilinçlendirmek için okul müfredatlarına okyanus okuryazarlığını dahil etmeye çağrılıyor.
Bu tür bilinçlendirme çalışmaları sayesinde:
🔹 Gençlerin okyanusların ekolojik önemini daha iyi kavraması sağlanabilir.
🔹 Hükümetlere ve şirketlere daha fazla baskı yapmaları teşvik edilebilir.
🔹 Okyanus sağlığını koruma politikalarına daha fazla fon ayrılması talep edilebilir.
Sonuç olarak, okyanus okuryazarlığının artırılması gençleri bilinçli vatandaşlar haline getirerek, politika yapıcılar ve özel sektör üzerinde baskı oluşturmalarına yardımcı olabilir. Bu da okyanusların korunması için daha güçlü adımlar atılmasını sağlayabilir.
