İklim krizine karşı savunma kalkanı: İspanya, okullarda afet eğitimi başlatıyor

İspanya’da yaşanan yıkıcı seller ve orman yangınları, hükümeti radikal bir adım atmaya itti: Öğrencilere iklim krizinin tetiklediği felaketlerle nasıl başa çıkacakları öğretilecek. Bu eğitim, sadece bir müfredat değişikliği değil, aynı zamanda ülkenin geleceğini güvence altına alma çabası olarak görülüyor. Ancak bu gelişme neden önemli? Türkiye için ne anlama geliyor? Bu yaklaşım, tüm dünya için ne ifade ediyor?

Bu önemli adım, İspanya’nın iklim krizinin etkilerine karşı ne kadar savunmasız olduğunu ve bu konuda proaktif bir tutum benimseme gerekliliğini ortaya koyuyor. Hükümet, yalnızca yetişkinleri değil, geleceğin teminatı olan çocukları da olası felaketlere karşı hazırlayarak, olası can ve mal kayıplarını minimuma indirmeyi hedefliyor. Bu, “felaketi bekleme, felakete hazırlan” felsefesinin somut bir uygulaması olarak dikkat çekiyor ve diğer ülkeler için de bir örnek teşkil edebilir.

İspanya’da felaket dersleri başlıyor

İspanya Eğitim Bakanlığı, sel, orman yangını, deprem ve volkanik patlamalara karşı öğrencilere nasıl doğru tepkiler verileceğini öğretecek zorunlu bir eğitim programı başlattı. Bu karar, özellikle geçtiğimiz yaz ayları boyunca yaşanan yıkıcı olayların ardından geldi. Ülkenin doğu kesimlerinde meydana gelen ve 220’den fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan sel felaketleri ve dört kişinin yaşamını yitirdiği orman yangınları, bu adımı kaçınılmaz kıldı. Eğitim, doğal afetlerin yanı sıra kimyasal, endüstriyel ve nükleer kazalar gibi diğer acil durum senaryolarını da kapsayacak.

Bilim ve sağduyu temelli yaklaşım

Verilecek zorunlu dersler, videolar, infografikler ve diğer görsel materyallerle desteklenerek 25.000 okulda 8 milyondan fazla öğrenciye ulaşacak. Eğitim paketi, okul öncesi dönemden itibaren çocuklara yaşlarına uygun temel güvenlik bilgileri sunacak. Üç yaşındaki bir çocuk, bir alarmı nasıl tanıyacağını ve temel güvenlik ilkelerini öğrenirken, daha büyük öğrenciler sel sırasında yüksek bir yere çıkmayı veya deprem anında bir masanın altına nasıl sığınacaklarını uygulamalı olarak görecek. Ayrıca, öğrencilere acil durumlarda yayılan dezenformasyon ile güvenilir bilgi arasındaki farkı ayırt etme becerisi kazandırılması da hedefleniyor. Bu, yalnızca fiziksel felaketlere değil, aynı zamanda bilgi kirliliğine karşı da bir savunma mekanizması yaratma amacı taşıyor.

Uzman görüşleri ve verilerle iklim gerçeği

Başbakan Pedro Sánchez, bu girişimin amacının, “iklim acil durumu nedeniyle açıkça daha da kötüleşen” durumlara karşı genç nesilleri en iyi şekilde hazırlamak olduğunu belirtti. Küresel araştırmalar, iklim değişikliğinin aşırı hava olaylarının şiddetini ve sıklığını artırdığını ortaya koyuyor. Örneğin, yapılan bir araştırmada, 2024’te İspanya’da yaşanan sel felaketlerine yol açan yağışların, iklim değişikliği nedeniyle %12 daha yoğun ve meydana gelme ihtimalinin iki kat daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Bu istatistikler, İspanyol hükümetinin attığı adımın bir zorunluluktan kaynaklandığını gösteriyor.

Türkiye’deki durum: İklim eğitimi dersi ve afet gerçekleri

İspanya’nın bu adımı, Türkiye gibi benzer coğrafi ve iklimsel riskler taşıyan ülkeler için de önem arz ediyor. Türkiye de son yıllarda artan orman yangınları, Karadeniz bölgesindeki sel felaketleri ve deprem gerçeğiyle yüzleşiyor. Bu bağlamda, Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı da 2022-2023 eğitim-öğretim yılından itibaren ortaokul müfredatına “Çevre Eğitimi ve İklim Değişikliği” adlı seçmeli dersi ekleyerek benzer bir adım attı. Bu dersin içeriğinde “iklim değişikliği ve Türkiye” gibi başlıklar bulunması, konunun ulusal bir mesele olarak ele alındığını gösteriyor. Ancak, İspanya’nın felaketlere karşı doğrudan müdahale becerilerini hedefleyen yaklaşımı, Türkiye’nin de bu alandaki eğitimini daha pratik ve uygulamalı hale getirmesi gerektiğine işaret ediyor.

Yorum

İspanya’nın bu adımı, iklim krizinin artık sadece bir çevre sorunu değil, aynı zamanda ulusal güvenlik ve eğitim politikalarının merkezine yerleşmesi gereken somut bir tehdit olduğunu gözler önüne seriyor. Hükümetin, felaketlere karşı hazırlıklı olmayı bir devlet politikası haline getirmesi, geleceğe yapılan en önemli yatırımlardan biri olarak değerlendirilebilir. Bu proaktif yaklaşım, krize reaktif müdahale etmek yerine, toplumu önceden güçlendirme ve dayanıklılığını artırma vizyonunu yansıtıyor.

Ancak, her ne kadar bilimsel veriler ve sağduyu bu adımı desteklese de, siyasi çekişmelerin bu tür hayati konulara gölge düşürmesi, Pedro Sánchez’in muhalefetle yaşadığı gerginlikte de görüldüğü gibi, küresel bir sorun olmaya devam ediyor. “İdeolojileri bir kenara bırakıp bilimi dinleyelim” çağrısı, iklim değişikliği gibi acil bir konuda siyasi ayrışmanın ne kadar tehlikeli olabileceğini vurguluyor. İspanya’nın başlattığı bu eğitim hareketi, sadece bir ders müfredatı değil, aynı zamanda iklim değişikliğiyle mücadelede topyekûn bir toplumsal seferberlik çağrısı niteliği taşıyor.

Kaynak: The Guardian
Fotoğraf: Nathan Cima