Kutuplarda deniz buzu seviyeleri rekor derece düşük seviyeye geldi

Uydu verileri, gezegenimizin serin kalmasına yardımcı olan deniz buzlarının tarihin en düşük seviyelerine yaklaştığını gösteriyor. BBC’nin ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’nden (NSIDC) aldığı verilere göre, 13 Şubat 2025 itibarıyla Arktika ve Antarktika’daki toplam deniz buzu alanı 15,76 milyon km²’ye düştü.

Bu, 2023’te kaydedilen 15,93 milyon km²’lik önceki rekorun da altına inerek, küresel deniz buzlarının şimdiye kadar ölçülen en düşük seviyelerden birine gerilediğini ortaya koyuyor.

Deniz buzu kaybının nedenleri

Bilim insanları, bu sert düşüşün nedenlerini ısınan hava sıcaklıkları, sıcak okyanus suları ve buzları parçalayan rüzgarlar olarak sıralıyor.

• Arktik deniz buzu, şubat ayında ortalamadan 20°C daha sıcak olan hava koşulları nedeniyle hızla eriyor.
• Antarktika deniz buzları, 1970’lerden bu yana en düşük seviyeye yakın bir noktada bulunuyor.
• Güney Kutbu’nda yazın sonlarına doğru görülen yüksek sıcaklıklar, buz sahanlıklarının hızla erimesine yol açtı.

Antarktika ve Arktika’daki büyük değişim

NSIDC’den Walter Meier, Antarktika’nın kalıcı olarak düşük buz örtüsüne sahip yeni bir rejime girdiğini belirtiyor.

İngiliz Antarktika Araştırmaları’ndan Tom Bracegirdle, Aralık ve Ocak aylarında yüksek hava sıcaklıklarının buz erimesini ciddi şekilde hızlandırdığını ifade etti.

Arktika’da, deniz buzları kışın maksimum seviyesine ulaşması gereken bu dönemde, 0,2 milyon km² daha düşük seviyede seyrediyor. Hudson Körfezi’ndeki buzların geç donması ve Barents ve Bering Denizleri’ndeki fırtınaların buzları parçalamış olması, bu süreci daha da kötüleştiriyor.

Buz kayıplarının küresel etkileri

Deniz buzlarının erimesi, yalnızca kutup ekosistemlerini değil, tüm gezegenin iklim sistemini etkiliyor.

• Buzulların azalması, Güneş ışığını yansıtma kapasitesini düşürerek Dünya’nın daha fazla ısınmasına neden oluyor.
• Antarktika’daki buz kaybı, okyanus akıntılarının dengesini bozarak küresel sıcaklıkları ve hava sistemlerini etkileyebilir.
• Bilim insanları, Antarktika’da bu yıl bir başka sert kış kaybı görülmesi halinde, okyanus dolaşımının ciddi şekilde etkilenebileceğini vurguluyor.

BM’nin Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre, Arktika’nın 2050’den önce en az bir kez yaz sonunda tamamen buzsuz kalması bekleniyor. Bazı araştırmalar, bu durumun daha erken gerçekleşebileceğini gösteriyor.

Ulusal Oşinografi Merkezi’nden Prof. Simon Josey, ❝Antarktika deniz buzunun azalması, Dünya’nın doğal soğutma sisteminin %14’ünü kaybettiği anlamına geliyor❞ diyerek, bu değişimin iklim krizine karşı mücadeleyi daha da zorlaştıracağını vurguladı.