Okyanusların ısınma hızı son 40 yılda 4 kat arttı

Bilim insanları, okyanus yüzeyi sıcaklıklarının 1980’lerin sonlarına kıyasla dört kat daha hızlı arttığını ortaya koydu. Environmental Research Letters dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 1980’lerin sonlarında her on yılda 0,06°C olan sıcaklık artışı, günümüzde 0,27°C’ye yükseldi.

İngiltere’deki Reading Üniversitesi’nden okyanus ve Dünya gözlemi profesörü Christopher Merchant, son iki yılın aşırı sıcak geçmesinin yalnızca El Niño etkisiyle açıklanamayacağını, gezegenin daha önce tahmin edilenden çok daha fazla ısındığını belirtti. NASA uydu verileriyle karşılaştırılan araştırma bulguları, Dünya’nın enerji dengesizliğinin 2010’dan bu yana iki katına çıktığını ve gezegenin artık uzaya daha az enerji yansıttığını ortaya koydu.

Dünya ısıyı daha fazla hapsediyor, okyanuslar hızla ısınıyor

Araştırmaya göre, sera gazı emisyonlarının artışı, okyanus ısınmasını hızlandıran temel faktörlerden biri. Sanayi öncesi dönemden bu yana fosil yakıt tüketimi arttıkça, atmosferde biriken karbondioksit ve metan gibi gazlar, gezegenin daha fazla ısı hapsetmesine yol açıyor.

Ayrıca, buzulların erimesi ve bulut örtüsündeki azalma, Dünya’nın güneş ışığını uzaya yansıtma kapasitesini düşürüyor. NASA’ya göre, deniz buzlarının kaybı, özellikle Arktik bölgelerinde sıcaklıkların küresel ortalamanın dört katına kadar artmasına neden oluyor.

Prof. Merchant, “Son 15 yılda Dünya’nın enerji dengesizliği beklenenden daha fazla arttı” diyerek, bu durumun gelecekte daha aşırı sıcaklık rekorlarına yol açabileceğini ifade etti.

450 gün boyunca rekor okyanus sıcaklıkları gözlemlendi

📌 2023 ve 2024, kayıt altına alınan en sıcak yıllar oldu.
📌 Küresel okyanus sıcaklıkları 450 gün üst üste rekor seviyelerde kaldı.
📌 El Niño etkisi son yıllarda yaşanan aşırı sıcaklıkları tetikleyen faktörlerden biri olsa da, okyanusların son on yılda giderek daha hızlı ısındığı belirlendi.

Bilim insanları, 2015-2016 yılları arasında yaşanan El Niño ile 2023-2024 yıllarındaki sıcaklık farklarını karşılaştırarak, mevcut sıcaklık artışının yalnızca doğal iklim dalgalanmalarından kaynaklanmadığını, gezegenin istikrarlı bir şekilde ısındığını ortaya koydu.

Merchant, “Okyanuslar küresel ısınmanın hızını belirleyen en büyük faktörlerden biri. Eğer son 15 yıl boyunca gördüğümüz eğilim devam ederse, iklim değişikliğinin etkileri beklenenden daha kısa sürede gerçekleşebilir.” ifadelerini kullandı.

Okyanusların ısınması küresel iklimi nasıl etkileyecek?

Okyanuslar, Dünya’daki fazla ısının yaklaşık %90’ını emerek küresel sıcaklıkları dengeleyen en büyük doğal sistemlerden biri. Ancak artık daha fazla ısı tutmaya başlamaları, iklim sistemlerinde zincirleme etkilere yol açıyor:

🔹 Deniz seviyeleri yükseliyor: Daha sıcak sular, buzulların erimesini hızlandırıyor ve kıyı bölgelerinde sel riskini artırıyor.
🔹 Hava olayları daha şiddetli hale geliyor: Atmosferde daha fazla nem tutulması, aşırı yağışları, kasırgaları ve fırtınaları tetikliyor.
🔹 Ekosistemler zarar görüyor: Okyanusların ısınması, mercan resiflerini yok ediyor ve deniz yaşamını tehdit ediyor.
🔹 Balıkçılık sektörünü etkiliyor: Milyonlarca insanın geçim kaynağı olan balıkçılık, sıcak sular nedeniyle büyük tehlike altında.

Bilim insanları, fosil yakıt tüketiminin hızla azaltılması gerektiğini, aksi takdirde önümüzdeki 20 yıl içinde okyanus sıcaklıklarının beklenenden çok daha hızlı artabileceğini belirtiyor.

Merchant, “Doğa, bilim insanlarının tahmin ettiğinden farklı bir şekilde davranabilir. Ancak son 15 yılın eğilimlerine bakıldığında, önümüzdeki 15 yıl için de ciddi bir ısınma senaryosu öngörmek mantıklı görünüyor.” diyerek, iklim değişikliğiyle mücadelede zamanın daraldığını vurguladı.

Okyanuslar kritik eşiği geçmek üzere

Okyanusların ısınma hızının son 40 yılda dört kat artması, gezegenin ekolojik dengesini tehdit eden en büyük krizlerden biri haline geldi. Küresel sıcaklık artışları yalnızca karasal alanları değil, deniz ekosistemlerini ve dünya genelindeki hava sistemlerini de doğrudan etkiliyor.

Bilim insanları, fosil yakıt kullanımının azaltılması, yenilenebilir enerjiye geçişin hızlandırılması ve karbon emisyonlarının düşürülmesi gerektiğini belirtiyor. Aksi halde, gelecek 20 yıl içinde sıcaklık artışlarının kontrolsüz bir noktaya ulaşabileceği ve iklim krizinin geri dönüşü olmayan bir seviyeye gelebileceği uyarısında bulunuyorlar.