Türkiye’de ilk kez orman köyleri için yangın tahliye planı hazırlandı

Muğla ve Antalya’da yangın riski yüksek 10 orman köyü için Türkiye’de ilk kez hazırlanan yangın tahliye planı, köylülerin yangınla mücadele kapasitesini güçlendirecek.

Orman Genel Müdürlüğü (OGM), yerel yönetimler ve AFAD iş birliğiyle “İklim Değişikliğine Uyum ve Azaltımı Artırmak Amacıyla Orman Köyleri İçin Orman Yangını Önleme ve Acil Müdahale Planlarının Geliştirilmesi” adlı Avrupa Birliği (AB) projesi hayata geçirildi.

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Serengil, proje kapsamında yapılan çalışmalara ilişkin açıklamalarda bulundu. Son 10 yılda Türkiye’de orman yangınlarının sayısında ciddi bir artış olduğunu belirten Serengil, şu verileri paylaştı:

• 2018’de 5.600 hektar orman yandı.
• 2021’de yaklaşık 130 bin hektar zarar gördü.
• 2023’te 15 bin hektar, 2024’te ise 27 bin hektar orman kaybedildi.

Serengil, yangın sezonunun genişlediğine ve riskin arttığına dikkat çekerek, eskiden mayıs-eylül arası yangın sezonu olarak kabul edilirken, artık nisan-kasım aylarını kapsadığına işaret etti.

“Orman yangınları artık Bolu, Kastamonu gibi bölgelerde de görülmeye başladı. Önümüzdeki 50 yılda yangınlar, ülkemizin en büyük afetlerinden biri olacak.”

Yangın anında köylülerin tahliyesi kritik öneme sahip

Serengil, bugüne kadar yangınla mücadelede önleme ve söndürme çalışmalarına odaklanıldığını, ancak köylülerin tahliyesinin genellikle göz ardı edildiğini vurguladı. 2021’de Muğla ve Antalya’da köylülerin tahliye sırasında büyük zorluklar yaşadığını hatırlatan Serengil, şu detayları paylaştı:

• Bazı köylüler evlerini terk etmek istemedi.
• Yangın ekipleri ile köylüler arasında koordinasyon sorunları yaşandı.
• Dar köy yolları tahliye sırasında ciddi sorunlara neden oldu.

Bu sorunları çözmek amacıyla proje kapsamında yangın tahliye planları hazırlandı. Serengil, “Orman teşkilatı ve AFAD yangınla mücadele ederken, köylülerin de kendilerini koruyacak planlara ihtiyacı var.” dedi.

Yangın tahliye planı nasıl uygulanacak?

Proje kapsamında Muğla ve Antalya’daki 10 köy için yangın önleme ve tahliye modelleri geliştirildi. Bu süreçte köylülerin geleneksel bilgileri ile bilimsel ve teknik veriler birleştirildi.

• Her köy için rüzgâr yönü analiz edilerek tahliye rotaları belirlendi.
• Köylerin en güvenli toplanma alanları seçildi.
• Yangın anında köylülerin yapması gerekenler detaylandırıldı.

Yangın sırasında köylülerin evde uygulaması gereken başlıca önlemler ise şunlar:

1. Tüm musluklar açılmalı ve kaplar suyla doldurulmalı.
2. Dış musluklara hortum bağlanmalı.
3. Yanıcı maddeler, evin orta kısmında korunaklı bir alanda toplanmalı.
4. Evin ışıkları açık bırakılmalı ve kapılar kilitlenmeden kapatılmalı.

Köylülerle tatbikatlar yapıldı

Hazırlanan planlar, köylülere anlatılarak tatbikatlarla desteklendi. Serengil, “Teorik bilgilerin yanı sıra, yangın tahliye tatbikatları yaparak köylüleri bilgilendirdik” dedi.

Projede köylülerden geri bildirim alındığını belirten Serengil, “Köylüler yangın tahliyesine bizim gibi bakmıyor, onların görüşlerini alarak planları revize ettik.” dedi.

Projenin amacı, yangın anında köylülerin kendi başlarına güvenli bir şekilde tahliye olmalarını sağlamak. Serengil, “Umarım bu köylerde yangın olmaz, ancak olursa artık köylüler kendilerini kurtarabilecek.” ifadelerini kullandı.

Orman yangınlarına karşı ilk adım

Türkiye’de ilk kez hayata geçirilen orman köyleri için yangın tahliye planı, gelecekte daha fazla köye yaygınlaştırılabilir. Yangın riskinin arttığı bir dönemde, bu tür önlemler köylülerin can ve mal güvenliğini sağlamada kritik rol oynayacak.

wirestock