İklim krizi Pasifik’te dang humması salgınlarını artırıyor: Acil durum ilan edildi

Uzmanlar, iklim krizinin Pasifik adalarında dang humması vakalarında keskin bir artışa yol açtığını ve enfeksiyonların son on yılın en yüksek seviyesine ulaştığını belirtiyor.

Bölgedeki birçok ülke, bu durum karşısında acil durum ilan etti. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer kuruluşların verilerine göre, 2025’in başından bu yana Pasifik’te 16.502 doğrulanmış vaka ve 17 ölüm kaydedildi.

İklim değişikliği ve sivrisineklerin yayılması

Pasifik Topluluğu (SPC) Genel Müdür Yardımcısı Dr. Paula Vivili, dang humması salgınlarının normalde mevsimsel olduğunu, ancak iklim değişikliği nedeniyle bulaşma mevsimlerinin uzadığını ve bazı bölgelerde yıl boyunca dang humması riski yaşandığını söylüyor.

Aedes sivrisinekleri tarafından yayılan dang humması, yüksek ateş ve şiddetli ağrılara neden olan viral bir hastalıktır. Yükselen sıcaklıklar ve artan nem, bu sivrisinekler için ideal üreme koşulları yaratmaktadır.

Washington Üniversitesi’nden epidemiyolog Dr. Joel Kaufman, dang hummasının iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerinin somut bir göstergesi olduğunu vurguluyor.

Şiddetli yağışlar, sivrisineklerin üremesi için durgun su kaynaklarını artırarak enfeksiyon riskini yükseltiyor. Kaufman, bu salgınların, gezegen ısındıkça daha yaygın ve ciddi hale gelecek olan birçok hastalığın habercisi olduğu konusunda uyarıyor.

Salgınların boyutu ve ulusal tepkiler

Nisan ayında salgın ilan eden Samoa, altı dang humması kaynaklı ölüm ve 5.600’den fazla vaka bildirdi. Fiji, bu yıl sekiz ölüm ve 10.969 vakayla en çok etkilenen ülkelerden biri oldu. Tonga ise Şubat ayında salgın ilan etmesinden bu yana 800’den fazla vaka ve üç ölüm kaydetti.

Bu durum karşısında Samoa, Cook Adaları ve Amerikan Samoası acil durum ilan ederek çeşitli önlemler aldı. Bu önlemler arasında temizlik kampanyaları, ilaçlama çalışmaları ve halk sağlığı kampanyaları yer alıyor. Yeni Zelanda, Samoa’ya tıbbi malzeme ve bir klinik ekibi göndererek destek oldu.

Mevcut yönetim sistemlerinin yetersizliği

Ancak uzmanlar, mevcut hastalık gözetim sistemlerinin dang hummasını yönetmek için yetersiz kaldığını belirtiyor. Washington Üniversitesi’nden hastalık ekolojisti Dr. Bobby Reiner, mevcut müdahalelerin çoğunun tepkisel olduğunu ve salgınları durdurmada yetersiz kaldığını vurguluyor.

Sivrisinek kontrol yöntemleri (üreme alanlarını ortadan kaldırmak, ilaçlama yapmak gibi) hala etkili olsa da, Reiner bu araçların çoğunun bulaşmayı azalttığının kanıtlanmadığını ve çabaların genellikle çok geç yapıldığını ifade ediyor.

İklim krizinin tetiklediği bu salgınlar, Pasifik adaları gibi küresel sera gazı emisyonlarına çok az katkıda bulunan bölgelerin dahi iklimle ilgili sağlık tehditlerine karşı ne kadar savunmasız olduğunu gösteriyor.

Fotoğraf: National Institute of Allergy and Infectious Diseases