Kül yağmuru tehlikesine karşı uyarı: Sağlığınız için önlem alın!

Ülke genelinde devam eden orman yangınlarının neden olabileceği kül yağmurları, sağlık açısından ciddi riskler taşıyor. İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, kül partiküllerinin solunmasının zararlı olduğunu ve özellikle kurşun, kadmiyum, nikel, arsenik gibi metaller içerebileceği uyarısında bulundu.

Küller sağlığınızı nasıl etkileyebilir?

Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi’nin açıklamalarına göre, yangın sonrası oluşan kül partikülleri atmosferdeki bulutlarla birleşerek kül yağmuru şeklinde sağlığı tehdit eden ilave bir tehlike oluşturabilir. Direkt olarak külleri solumak zararlıdır, çünkü kül, tehlikeli bir atık maddesi olarak sınıflandırılmasa da içinde kurşun, kadmiyum, nikel ve arsenik gibi metaller ile eski evlerden veya diğer binalardan gelen asbest ve yakıcı maddelerin izlerini barındırabilir.

• Akciğerlere Derin Nüfuz: İnce partiküller akciğerlere derinlemesine nüfuz ederek astımı kötüleştirebilir ve nefes almayı zorlaştırabilir.
• Kanser Riski: Külde asbest, nikel, arsenik veya kadmiyum bulunması durumunda, bu maddelere maruz kalmak kansere neden olabilir, bu da özellikle endişe verici bir durumdur.
• Akut Semptomlar: Yüksek maruziyetle, sağlıklı bireyler bile artmış öksürük ve tahrişle birlikte göğüs rahatsızlığı yaşayabilir. Burun tahrişi ve burun akıntısı gibi yaygın akut (kısa süreli) semptomlar da görülebilir.
• Kronik Hastalıklar: Özellikle KOAH ve alerjik astım gibi kronik hastalığı olanlar için risk daha yüksektir.

El Jundi, yangın sonrası temizlik çalışmaları sırasında da kül ve yangının diğer ürünlerine maruz kalınabileceğini belirterek, bunun gözlerin, burnun veya cildin tahriş olmasına, öksürük ve diğer sağlık sorunlarına yol açabileceğini ifade etti. Kül partiküllerinin akciğerlere derinlemesine solunması astım ataklarına neden olabilir. Ayrıca, ıslak kül havuzları yeraltı sularını kirletebilir ve arsenikle kirlenmiş suyun yutulması kanser riskini artırabilir.

Kül yağmurundan korunma yöntemleri

Külün çöktükten sonra rüzgar veya insan faaliyetleriyle yeniden havada asılı kalarak haftalarca hatta aylarca hava kalitesini etkilemeye devam edebileceği uyarısında bulunan Dr. El Jundi, kendinizi ve ailenizi kül yağışından korumanın en iyi yolunun önceden plan yapmak olduğunu vurguladı. İşte alınabilecek önlemler:

• Evde Kalın: Sıcak hava olmasına rağmen olabildiği kadar evin içerisinde kalmak, kül yağmurun etkilerinden korunmak için en etkili yöntemdir.
• Kapı ve Pencereleri Kapalı Tutun: Pencere ve kapılarınızı mümkün olduğunca kapalı tutun.
• Maske Kullanımı: Özellikle yangın bölgesinde veya dışarıda zorunlu durumlarda HEPA filtreli veya N-95 filtreli maskeler kullanın. Bu maskeler, küldeki zararlı ince parçacıkları filtreleyecektir.
• Araç Kullanımı: Araç kullanmanız gerekiyorsa, düşük hızlarda sürün ve bol miktarda ön cam yıkama sıvısı bulundurduğunuzdan emin olun.
• Evcil Hayvanlar: Evcil hayvanlarınızı mümkün olduğunca içeride tutun. İçeri girdiğinizde evcil hayvanları fırçalayın veya elektrik süpürgesiyle süpürün.
• Yerel Yetkilileri Takip Edin: Önemli bilgiler için yerel yetkilileri dinleyin ve yangın sonrası temizlik yaparken kendinizi zararlı küllerden koruyun.