Küresel ısınma şehirlerde sıçan sayısını artırıyor

Son yıllarda küresel sıcaklıkların artmasıyla şehirlerdeki sıçan popülasyonlarında büyük bir artış gözlemlendi. Science Advances dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, küresel çapta 16 şehirde yapılan incelemelerde, Washington DC, San Francisco, Toronto, New York ve Amsterdam gibi şehirlerde sıçan sayısının önemli ölçüde arttığı belirlendi. Çalışmada, şehirlerin 11’inde sıçan popülasyonlarının yükselişte olduğu ve bu eğilimin devam etme olasılığının yüksek olduğu ifade edildi.

En büyük artış ABD ve Kanada’da

Araştırmacılar, halkın fare gözlemleri ve istila raporlarını inceleyerek son on yılda sıçan sayısındaki değişimleri analiz etti. Verilere göre:

• Washington DC’de sıçan sayısı %390 arttı
• San Francisco’da %300 artış görüldü
• Toronto’da %186’lık bir yükseliş yaşandı
• New York’ta sıçan popülasyonu %162 arttı

Londra ve Paris gibi büyük şehirler, yeterli veri sağlanamadığı için araştırmaya dahil edilmedi. Ancak uzmanlar, elde edilen bulguların dünyanın birçok metropolü için geçerli olabileceğini vurguladı. Araştırmanın başındaki isimlerden biri olan Richmond Üniversitesi’nden Jonathan Richardson, “Başka şehirlerde farklı bir sonuç beklemek için elimizde bir neden yok” dedi.

Toronto’da “mükemmel bir sıçan fırtınası” yaşanıyor

Araştırmaya göre sıçan sayısının en çok arttığı şehirlerden biri olan Toronto, ciddi bir haşere problemiyle karşı karşıya. Kanada’nın en büyük haşere kontrol şirketi Orkin’in baş böcek bilimcisi Alice Sinia, Toronto’da giderek artan sıçan nüfusuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:

❝Toronto sokaklarında yürüdüğünüzde, kanalizasyon sisteminin derinliklerinde farelerle dolu bir şehir görürsünüz. Onları giderek daha fazla açık alanlara taşıyoruz—ya inşaat çalışmalarıyla ya da ani sellerle—ve bu hayvanlar bir şekilde kendilerine yeni yaşam alanları buluyor.❞

Toronto’daki belediye yardım hattına 2023 yılında sıçanlarla ilgili 1.600 çağrı yapıldığı belirtildi. 2019’da bu sayı 940 olarak kaydedilmişti. Orkin firması da gelen şikayetlerde artış yaşandığını açıkladı.

Küresel ısınma sıçanların hayatta kalma oranını artırıyor

Araştırmada, iklim değişikliğinin sıçan popülasyonunun artışında doğrudan etkili olduğu ortaya kondu. Küçük memeliler olan sıçanlar, kış aylarında hayatta kalmakta zorlanırken, daha sıcak havalarda daha uzun süre üreyebiliyor ve besin kaynaklarına erişim sağlayabiliyor.

Toronto’da kışların geçmişte doğanın bir tür “haşere kontrolü” işlevi gördüğünü belirten Sinia, ❝Soğuk hava, sıçan nüfusunun büyük bir kısmını yok ediyordu. Ancak giderek ılımanlaşan iklim, bu hayvanların hayatta kalmasını ve hızla çoğalmasını sağladı❞ dedi.

Sıçanlarla mücadelede en etkili yöntem ne?

Sıçanlar, her yıl şehirlerde milyarlarca dolarlık zarara neden oluyor ve insanlara en az 60 farklı hastalık bulaştırabiliyor. Ayrıca, ekosistemi de olumsuz etkileyerek biyolojik çeşitliliğe zarar veriyorlar. Araştırmalar, sık sık sıçanlarla karşılaşan bireylerin ruh sağlığının da olumsuz etkilendiğini ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, sıçan popülasyonu ile mücadelede en etkili yöntemlerin doğrudan sıçanları öldürmek değil, şehirleri kemirgenlere daha az cazip hale getirmek olduğunu belirtiyor. Özellikle çöp yönetimi, bu konuda kritik bir faktör olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, çöplerin plastik torbalar içinde sokağa bırakılması yerine kapalı konteynerlerde toplanmasının, şehirlerdeki sıçan sayısını azaltabileceğini ifade ediyor.

Jonathan Richardson, sıçanlarla mücadelede şehir planlamasının önemine dikkat çekerek ❝Şehirler, bu sorunu çözmek için radikal adımlar atmalı. Çöp yönetimi başta olmak üzere, sıçanların üreme ve beslenme alanlarını sınırlandırmak gerekiyor❞ dedi.

Bazı şehirlerde sıçan sayısı azaldı

Araştırmada, Tokyo, Louisville ve New Orleans’ın sıçan sayısında azalma kaydedilen şehirler olduğu belirtildi. Tokyo’da katı hijyen kuralları ve halkın kemirgen gördüğünde hızlıca bildirimde bulunması sayesinde sıçan popülasyonu kontrol altında tutuluyor. New Orleans’ta ise şehre yönelik bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları sıçan istilalarını önlemede etkili oldu.

Uzmanlar, Tokyo ve New Orleans’ın sıçanlarla mücadelede başarılı olan şehirler arasında yer aldığını belirterek, diğer şehirlerin bu örneklerden ders çıkarması gerektiğini vurguluyor.