NASA verileri: Aşırı hava olayları öngörülenden daha hızlı yükseliyor

Yayın: 18 Haziran 2025 08:30
Güncelleme: 18 Haziran 2025 08:30

NASA’nın yeni uydu verileri, kuraklık ve sel gibi aşırı hava olaylarının son beş yılda belirgin şekilde arttığını ortaya koydu. Araştırmaya göre bu olaylar sadece daha sık değil, aynı zamanda daha uzun süreli ve daha şiddetli hale geliyor.

Yayımlanan veriler, geçen yıl kaydedilen kuraklık ve sel olaylarının şiddetinin, 2003-2020 dönemi ortalamasının yaklaşık iki katı olduğunu gösteriyor. NASA uzmanları, gözlemlenen artış eğrisinin dikliği karşısında şaşkınlık ve endişe duyduklarını belirtti.

Grace uydusundan gelen sinyaller uyarıyor

NASA’nın çevresel değişiklikleri izleyen Grace uydusundan elde edilen veriler, yoğunluk artışının küresel sıcaklık artışından bile daha hızlı olabileceğini gösterdi. Bilim insanları, bu olağan dışı değişimin en olası nedeninin iklim değişikliği olduğunu vurguluyor.

Çevre Bülteni

Doğanın Hikâyesine Ortak Ol

Her hafta iklim krizi, çevre kirliliği ve sürdürülebilirlikle ilgili en önemli haberleri al.

NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden hidroloji bilimci Dr. Bailing Li, “Henüz kesin nedensellik kuramıyoruz, ancak iklim krizinin bu değişimde etkili olduğu yönünde güçlü işaretler var” dedi. Aynı merkezde görev yapan Dr. Matthew Rodell ise verilerdeki hızlanmayı “kesinlikle korkutucu” olarak nitelendirdi.

Etkiler sıcaklıktan daha güçlü korelasyon gösteriyor

Araştırmada, bir hava olayının toplam etkisi; etkilenen alan, olayın süresi ve suyun aşırı miktarda eksikliği ya da fazlalığı gibi kriterlerle hesaplandı. Bulgular, bu aşırılıkların El Niño veya diğer okyanus akıntılarından ziyade doğrudan küresel ortalama sıcaklıklarla daha güçlü bir bağlantı gösterdiğini ortaya koyuyor.

Bu da, gezegen ısındıkça daha sık, daha yoğun, daha uzun süreli ve daha geniş alanlara yayılan kuraklık ve sellerin görülme ihtimalini artırıyor.

Su sektörü ve şehirler hazırlıksız

Global Water Intelligence Başkanı Christopher Gasson, su sektörünün iklim krizine karşı ciddi bir yatırım eksikliği içinde olduğunu söyledi. “Çok fazla su, çok az su ya da ikisinin aynı anda yaşanması tehdidi var. Çoğu su şirketi bu gerçekliğe hazır değil” uyarısında bulundu.

Yardım kuruluşu WaterAid’in raporu da birçok büyük şehrin kuraklıktan sele, sıcaktan soğuğa ani geçişler yaşadığını ve bu durumun milyonlarca insanın hayatını olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Bilim insanlarından uyarı: Dünya hazır değil

Met Office ve Exeter Üniversitesi’nden Prof. Richard Betts, “Bu, daha sıcak bir dünyanın daha şiddetli seller ve kuraklıklar getireceğine dair uzun süredir yapılan tahminlerin gerçeğe dönüşmesidir. Dünya, bu değişimlere yeterince hazırlıklı değil” açıklamasında bulundu.

Kraliyet Meteoroloji Derneği ise, ani kuraklık-sel geçişlerinin tarım, altyapı, biyolojik çeşitlilik ve insan sağlığı üzerinde uzun vadeli etkiler doğurabileceğini ifade etti.

Yeni tehdit: Hidroklimatik kırbaçlar

Tyndall İklim Değişikliği Araştırma Merkezi’nden Asher Minns, İngiltere’de yürüttükleri çalışmalarda ani ve zıt yönlü hava olaylarının sıklaştığını söyledi. Bu tür olaylar, “hidroklimatik kırbaç” olarak tanımlanıyor.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün son raporu da bu tabloyu doğruluyor. Rapora göre, önümüzdeki beş yıldan en az birinin — büyük olasılıkla 2024’ün — tarihin en sıcak yılı olma ihtimali yüzde 80. Raporda küresel sıcaklıkların artmaya devam edeceği, iklim risklerinin ise daha da yaygınlaşacağı belirtiliyor.

Ekonomik etkiler yayılabilir

Veriler, sigorta sektörünü de endişelendiriyor. Ani ve aşırı olayların öngörülemezliği, risk hesaplamalarının doğruluğunu zorlaştırarak tüm ekonomi üzerinde geniş çaplı etkiler doğurabilir.

Fotoğraf: NASA

Bültenimize abone olun

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bizi Takip Et

Çevre hikâyelerini kaçırma

İklim krizi, çevre kirliliği, deprem ve hava durumu haberlerini sosyal medyada da anlık olarak takip et.

Scroll to Top
×