Sıfır Atık Vakfı’ndan orman yangınları uyarısı: ❝Atıklar yangını tetikliyor❞

Sıfır Atık Vakfı, yaz aylarında artan orman yangınlarıyla mücadelede atık yönetiminin stratejik önemini vurgulayan bir çalışmasını kamuoyuyla paylaştı. Vakıf, özellikle cam ve plastik atıkların sıcak hava koşullarında yangınları tetikleyen unsurlar haline geldiğini ve çevreye bırakılan bu tür atıkların ❝içeride bırakılan bombalar❞ gibi risk oluşturduğunu belirtti.

“Cam ve plastik atıklar kıvılcım oluşturuyor”

Vakıf açıklamasında, güneş ışığını mercek etkisiyle yoğunlaştıran cam kırıkları ve hızla tutuşabilen plastik şişelerin, sıcak ve kuru havalarda orman yangınlarını başlatma riski taşıdığı vurgulandı. Piknik ve kamp alanlarında kontrolsüzce bırakılan bu atıkların, yaz aylarında yangının ilk kıvılcımı haline geldiği belirtildi.

Uzmanlar, cam ve plastik atıkların, özellikle yaz aylarında ❝yangınların arkasındaki görünmez tetikleyiciler❞ olduğunu ifade etti.

2023’te 512 orman yangını doğrudan atıklardan kaynaklandı

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, 2023 yılında çıkan 2 bin 309 orman yangınının 512’si cam ve plastik atıkların neden olduğu ısınma, parlama ya da izmarit etkisiyle başladı. Açıklamada, ❝Ormanlık alanlarda bırakılan bir cam şişe, güneş ışığıyla kuru otları tutuşturabilecek enerji yoğunluğu oluşturabilir❞ denildi.

Yangınlar iklim krizini tetikliyor

Sıfır Atık Vakfı, orman yangınlarının yalnızca doğaya değil, atmosferik dengeye de büyük zarar verdiğine dikkat çekti. 2021’deki büyük yangınların ardından Türkiye’de yaklaşık 15 milyon ton CO₂ eşdeğeri emisyon salındığı, bu durumun karbon yutaklarının yok olmasına neden olarak iklim krizini daha da derinleştirdiği kaydedildi.

Orman yangınlarının %98’i insan kaynaklı

Açıklamada, Türkiye’deki orman yangınlarının %98’inin insan kaynaklı olduğu bilgisi verildi. Bu istatistik, bireysel farkındalık ve kamu bilincinin ne kadar hayati olduğuna dikkat çekiyor. Sıfır Atık Vakfı, doğaya bırakılan her atığın potansiyel bir yangın riski oluşturduğunu hatırlattı.

Türkiye’de orman yangını verileri: Artış dikkat çekici

• 2024’te şimdiye kadar 3.797 orman yangını yaşandı.
• Yaklaşık 27 bin hektar ormanlık alan zarar gördü.
• 2000-2009 arasında ortalama yıllık 2.091,
• 2020-2024 döneminde ise bu sayı 2.946’ya yükseldi.
• En çok yangın çıkan iller: Muğla (312), İzmir (282), Antalya (223).

“Sıfır Atık sistemi önleyici stratejilerin temelidir”

Vakıf, “Sıfır Atık” ilkelerinin, sadece geri dönüşüm değil, aynı zamanda yangınlarla mücadelede stratejik bir araç olduğuna işaret etti. ❝Ormanlık alanlarda cam ve plastik birikimini önlemek; karbon emisyonunu azaltır, doğayı korur ve yangın riskini düşürür❞ denilen açıklamada şu önerilere yer verildi:

• Atık birikimini engelleyecek yerel politikalar oluşturulmalı
• Geri dönüşüm zincirleri güvenli ve erişilebilir hale getirilmeli
• Orman yakınlarında atık toplama sistemleri güçlendirilmeli
• Bireylerden kamuya kadar herkes sorumluluk almalı