Uçuş vergisi yolda! Yılda 100 milyar euro gelir sağlayabilir

Yeni bir araştırmaya göre, uçuş vergisi ile her yıl iklim değişikliğiyle mücadelede kullanılmak üzere 100 milyar eurodan fazla kaynak sağlanabilir.

CE Delft isimli Hollandalı danışmanlık şirketi tarafından hazırlanan rapor, özellikle uzun mesafeli uçuşlar ve business sınıfı biletlerde vergi artışının büyük gelir potansiyeli taşıdığını ortaya koydu.

En fazla emisyona neden olan %1’lik kesim hedefte

Havacılık sektörü, küresel sera gazı emisyonlarının %2’sinden fazlasını oluşturuyor. Ancak dünya nüfusunun yalnızca %1’lik bir kesimi, bu emisyonların yarısından fazlasından sorumlu tutuluyor. Uzmanlar, bu nedenle daha çok seyahat eden ve yüksek gelirli yolculardan alınacak vergilerle adil bir finansman modeli oluşturulabileceğini savunuyor.

Vergi, uçuş mesafesi ve sınıfa göre belirlenecek

Araştırmaya göre ekonomi sınıfı kısa mesafeli uçuşlar için 10 avro, uzun mesafeli uçuşlar için ise 30 avroluk bir vergi öneriliyor. Business sınıfında bu oranlar sırasıyla 20 ve 120 avroya kadar çıkabiliyor. Bu sistemin uygulanması durumunda yıllık toplam 106 milyar avro gelir elde edilebileceği hesaplandı.

Yakıt tüketimine dayalı bir vergi sistemi ise yıllık yaklaşık 84 milyar avro gelir sağlayabilir. Ancak uzmanlar, bu sistemde havayolu şirketlerinin güzergah değiştirerek vergi sisteminden kaçınabileceği uyarısında bulunuyor.

Kamuoyu desteği yüksek: Zengin yolcu daha fazla ödesin

Oxfam ve Greenpeace tarafından 13 ülkede yapılan ankete göre, halkın dörtte üçü varlıklı yolcuların daha fazla vergi ödemesi gerektiğini düşünüyor. Anketin yapıldığı ülkeler arasında Brezilya, ABD, Fransa, Almanya, Hindistan ve Kenya da yer alıyor.

Vergi sisteminin daha adil olması amacıyla, sık seyahat edenler ve özel jet kullanıcıları için ayrı düzenlemelerin yapılması da gündemde.

Küresel dayanışma vergileri gündemde

Fransa, Kenya ve Barbados’un öncülük ettiği “Küresel Dayanışma Vergileri Görev Gücü” uçuş vergisinin yanı sıra nakliye ve fosil yakıt sektörüne yönelik vergilerle de küresel iklim finansmanının artırılabileceğini savunuyor.

Görev Gücü Eş Başkanı Laurence Tubiana, ❝Birinci sınıf uçak biletleri ya da özel jetler üzerindeki vergiler, sağlık, ulaşım, iklim ve kalkınma gibi hayati alanlara destek için kullanılabilir❞ dedi.

Hedef: COP30 öncesinde finansman planı

Ülkeler, Kasım ayında Brezilya’da düzenlenecek COP30 zirvesi öncesi, bu hafta Bonn’da iklim finansmanı üzerine bir araya geliyor. Kampanyacılar, zengin ülkelerin iklim krizinden en çok etkilenen yoksul ülkelere daha fazla destek vermesi gerektiğini savunuyor.

COP29’da kabul edilen plana göre, 2035’e kadar her yıl 1,3 trilyon dolarlık finansmanın sağlanması planlanıyor. Bunun en az 300 milyar doları doğrudan zengin ülkelerden gelirken, kalan kısmının küresel vergiler, özel sektör ve karbon piyasalarından elde edilmesi bekleniyor.

Fosil yakıt şirketlerine çağrı

Sivil toplum kuruluşları, fosil yakıt şirketlerinin neden oldukları zararlar için daha fazla vergi ödemesi gerektiğini vurguluyor. Oxfam’dan Chiara Liguori, ❝Zengin kirleticilerin kâr hırsı, milyonlarca yoksul insanın yaşamını tehdit ediyor. Adil vergi politikalarıyla bu adaletsizliğe son verebiliriz❞ ifadelerini kullandı.

Fotoğraf: Mpumelelo Macu