Ağaçların karbondioksiti emdiği ve bu sayede küresel ısınmayı yavaşlattığı genel kabul gören bir gerçektir. Ancak, Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, bu durumun her zaman geçerli olmadığını ortaya koyuyor.
Özellikle kar, parlak topraklar ve çayırlar gibi yüzeylerin geniş yer kapladığı bölgelerde dikilen ağaçların, sanılanın aksine küresel ısınmaya katkıda bulunabileceği belirtiliyor.
Albedo etkisi: Yansıtıcılığın önemi
Araştırmanın temelinde, albedo adı verilen bir kavram yatıyor. Albedo, bir yüzeyin güneş ışığını uzaya geri yansıtma yeteneğini ifade ediyor.
Kar ve parlak topraklar yüksek albedoya sahipken, koyu renkli ağaçlar bu yansıtma etkisini azaltıyor. Bu durum, ağaçların emdiği karbondioksitin sağladığı soğutma faydalarını bile aşarak net bir ısınmaya neden olabiliyor.
Tavsiye Edilen Haberler
-
-
-
-
Köşe YazarlarıNeden karbon depolama iklim krizini çözemez?
Bu bulgular, atmosfere salınan veya uzaklaştırılan her bir ton karbondioksit için kredi veren orman temelli karbon projelerinin iklimsel faydaları konusunda ciddi endişeler yaratıyor.
Utah Üniversitesi’nden araştırmacı Libby Blanchard, “Albedo etkisi, bugüne kadar hiçbir karbon kredilendirme protokolünde dikkate alınmadı,” diyerek bu önemli soruna dikkat çekiyor.
Daha önceki çalışmalar da benzer bulgular ortaya koydu
Bu, albedo etkisini vurgulayan ilk çalışma değil. ABD Tarım Bakanlığı’nın bir araştırması, ağaçların toprak dışı karbon depolama faydalarının yaklaşık yarısının, azalan albedodan kaynaklanan ısınmayla telafi edildiğini buldu. Hatta ABD’nin batısındaki bazı dağlık alanlardaki orman kaybının, albedo etkisindeki artış nedeniyle net bir soğumaya yol açtığı da ortaya konmuştu.
Araştırmanın yazarları, albedonun neden olduğu ısınmanın, karbon depolama faydasını aştığı bölgelerde, örneğin boreal ormanlar veya yarı kurak alanlarda, karbon dengeleme projelerine izin verilmemesi gerektiğini savunuyor. Alternatif olarak, bir projenin sağladığı kredinin, beklenen albedo değişikliklerini hesaba katacak şekilde azaltılması gerektiğini öneriyorlar.
Blanchard, “Mevcut haliyle [orman temelli karbon dengeleme] programları iklim açısından pek fazla fayda sağlamıyor,” diyerek mevcut uygulamaların yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Fotoğraf: JJ YTAH
