ABD’de bir dönemin “Güneş enerjisi devrimi” olarak görülen Ivanpah Santrali kapanıyor

Bir zamanlar güneş enerjisinin geleceği olarak lanse edilen Ivanpah Güneş Enerjisi Santrali, yalnızca 10 yıl içinde kapanmaya hazırlanıyor.

2014 yılında Kaliforniya-Nevada sınırında faaliyete geçen ve dünyanın en büyük yoğunlaştırılmış güneş enerjisi santrali olarak açılan Ivanpah, teknolojik ve ekonomik zorluklar nedeniyle 2026’da kapatılacak.

Teknolojik ve ekonomik sorunlar

Santralin ortak sahibi NRG Energy, Ocak ayında elektrik satın alma anlaşmalarını feshettiğini ve düzenleyici onaylara tabi olarak 2026’nın başlarında kapanma sürecini başlatacağını duyurdu. Şirket, bölgenin yeni nesil güneş enerjisi projeleri için değerlendirilebileceğini belirtti.

Santral, yoğunlaştırılmış güneş enerjisi (CSP) teknolojisini kullanıyordu. Yüz binlerce heliostat adı verilen bilgisayar kontrollü ayna, güneş ışığını 450 fit (137 metre) yüksekliğindeki kulelere yönlendirerek suyu buhara dönüştürüyor ve türbinleri çalıştırarak elektrik üretiyordu. Bu sistemin en büyük avantajı, ısıyı depolayarak güneş battığında bile enerji sağlayabilmesiydi.

Ancak BloombergNEF analisti Jenny Chase, teknolojinin karmaşıklığı nedeniyle beklenen performansı hiçbir zaman yakalayamadığını belirtti. Fotovoltaik (PV) panellerin hızla ucuzlaması da Ivanpah’ı ekonomik olarak sürdürülemez hale getirdi.

Chase, “Bu tesisler teknik olarak işletilmesi çok zor sistemlerdir. Fotovoltaiklerin bu kadar ucuzlayacağını kimse tahmin edemezdi” dedi.

NRG sözcüsü de, 2009’da güç anlaşmaları imzalandığında fiyatların rekabetçi olduğunu, ancak son yıllarda daha verimli ve düşük maliyetli çözümler nedeniyle artık ekonomik olmadığını vurguladı.

Çevresel tartışmalar ve kuş ölümleri

Ivanpah’ın kapatılması, uzun süredir çevreciler tarafından eleştirilen bir projenin sonu olarak görülüyor. Sierra Club çevre örgütünden Julia Dowell, “Bu, finansal bir saçmalık ve çevresel bir felaketti” dedi.

Tesis, çöl kaplumbağaları gibi nesli tehlike altındaki türlerin yaşam alanlarını tehdit ettiği gerekçesiyle protesto edilmişti. Ayrıca, güneş ışığını yoğunlaştıran aynalar nedeniyle havada uçan kuşların alev alarak ölmesi gibi olaylar kamuoyunda tepkiye neden oldu.

Yenilenebilir enerji politikalarına etkisi

Bazı yorumcular, Ivanpah’ı yenilenebilir enerji projelerine devlet desteği sağlanmaması gerektiğinin bir kanıtı olarak değerlendiriyor. Başkan Donald Trump, göreve geldikten sonra federal arazilerde yeni yenilenebilir enerji projelerinin onaylarını durdurmuştu.

Ancak Yale Üniversitesi Çevre Ekonomisi Profesörü Kenneth Gillingham, hükümetlerin farklı yenilenebilir enerji teknolojilerine yatırım yapmasının önemine dikkat çekerek, “Bazı teknolojiler zaman içinde geride kalabilir, ancak bu yenilikçiliğin doğasında var” dedi.

Ivanpah Güneş Enerjisi Santrali, bir zamanlar temiz enerji devriminin sembolü olarak görülürken, teknolojik ve ekonomik zorluklar nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanan bir girişim olarak tarihe geçiyor.

Bu durum, yenilenebilir enerji teknolojilerinin hızla değiştiğini ve fotovoltaik paneller gibi düşük maliyetli çözümlerin gelecekte daha fazla öne çıkacağını gösteriyor.