Yükselen deniz seviyeleri 100 milyondan fazla binayı tehdit ediyor

Yeni bir raporda, dünya fosil yakıtları yakmaya devam ederse deniz seviyelerinin ciddi şekilde yükseleceği ve milyonlarca binanın tehlikeye gireceği uyarısı yapıldı.

Araştırmacılar, Afrika, Güneydoğu Asya ve Orta ve Güney Amerika’yı kapsayan Küresel Güney’de kıyı altyapısının geleceğine ilişkin ilk büyük ölçekli, bina bazında değerlendirmeyi gerçekleştirdi.

Bilim insanları, ayrıntılı uydu haritaları ve yükseklik verileri kullanarak, yüzyıllar boyunca denizin çeşitli seviyelerinde kaç binanın “su altında kalacağını” tahmin ettiler.

Küresel ısınmanın ‘durdurulamaz bir sonucu’

Urban Sustainability dergisinde yayınlanan çalışma, deniz seviyesinde 0,5 ila 20 metrelik bir artış senaryosunu inceliyor . En düşük artışın bile (emisyonlar önemli ölçüde azaltılsa bile gerçekleşmesi bekleniyor) düzenli olarak yaklaşık üç milyon binanın sular altında kalmasına yol açacağını ortaya koydu.

Çalışmanın ortak yazarı ve McGill Üniversitesi’nde Buz Tabakası-Deniz Seviyesi Etkileşimleri Kanada Araştırma Kürsüsü’nde görevli Profesör Natalya Gomez, “Deniz seviyesindeki yükselme, halihazırda kıyı kesimlerindeki popülasyonları etkileyen ve yüzyıllarca devam edecek olan ısınmanın yavaş ama durdurulamaz bir sonucudur” diyor.

“İnsanlar genellikle deniz seviyesinin onlarca santimetre, hatta belki bir metre yükseleceğinden bahsediyorlar, ancak fosil yakıtların yakılmasını hemen durdurmazsak aslında deniz seviyesinin metrelerce daha yükselmesi mümkün.”

Yükselen deniz seviyeleri ‘tüm mahalleleri’ etkileyebilir

Uzmanlar, deniz seviyelerinin birkaç yüz yıl içinde beş metre veya daha fazla yükselebileceği konusunda uyarıyor; bu durumda 100 milyondan fazla bina risk altına girecek.

McGill Üniversitesi’nde profesör ve makalenin ortak yazarı olan Jeff Cardile, “Nispeten mütevazı uzun vadeli deniz seviyesi artışından dolayı risk altında olan bina sayısının bu kadar fazla olması bizi şaşırttı” diye ekliyor.

“Bazı kıyı ülkeleri, kıyı topografyasının ayrıntıları ve binaların konumları nedeniyle diğerlerinden çok daha fazla risk altındadır.”

Bu binaların birçoğunun yoğun nüfuslu ve alçak bölgelerde yer alması, kritik altyapının ve “tüm mahallelerin” etkileneceği anlamına geliyor.

Avrupa’da deniz seviyeleri yükseliyor mu?

McGill liderliğindeki çalışma yalnızca Küresel Güney’e odaklansa da yükselen deniz seviyeleri Avrupa da dahil olmak üzere tüm dünya için ciddi bir tehdit oluşturuyor.

Geçtiğimiz yıl Scientific Reports dergisinde yayınlanan bir modelleme çalışması, deniz seviyesindeki artışların yol açacağı hasarın yüzyılın sonuna kadar AB ve İngiltere ekonomilerine milyarlarca dolara mal olabileceğini ortaya koydu.

Araştırmacılar, deniz seviyesinde hiçbir yükselme olmayan ve tüm bölgelerde yıllık yüzde iki ekonomik büyümenin olduğu bir senaryoya kıyasla olası ekonomik kayıpları ve kazançları tahmin ettiler. Bu tahminler, 1995-2016 yılları arasında kıtada meydana gelen 155 sel felaketinin yol açtığı ekonomik kayıplara ilişkin önceki verilerle birleştirildi.

Yüksek emisyon senaryosunda deniz seviyesindeki artışın 2100 yılına kadar toplamda 872 milyar avroya mal olabileceğini buldular.

Yükselen deniz seviyelerinden en çok etkilenmesi beklenen bölgeler arasında İtalya’daki Veneto ve Emilia-Romagna, Polonya’daki Zachodniopomorskie ve Baltık Denizi çevresindeki yoğun alanlar, Belçika kıyıları, Fransa’nın batısı ve Yunanistan yer alıyor.

Ancak yükselen deniz seviyeleri Avrupa genelinde şimdiden yıkıcı bir etkiye sahip. Örneğin Barselona’da, iklim değişikliği nedeniyle yapay plajların sular altında kalmasından endişe ediliyor .

2019 yılında Venedik , yüksek deniz seviyeleri ve yoğun yağışlarla bağlantılı olarak yüz milyonlarca avroluk hasara yol açan yıkıcı bir sel felaketi yaşadı. Yunanistan’ın Delos adasında , UNESCO Dünya Mirası alanlarında artan sel baskınları nedeniyle yapısal hasarlar yaşandı.

Kaynak: Euronews
Fotoğraf: Senanur Yılmaz