BM’nin iklim değişikliği risklerine ilişkin kullandığı dil, bilime olan güveni sarsıyor mu?

BM’nin iklim değişikliği risklerine ilişkin kullandığı dilin, kamuoyunu yanlış yönlendirdiği ve bilgi kirliliğini artırdığı öne sürülüyor.

İngiltere’de 4 binden fazla kişiyle yapılan Essex Üniversitesi araştırması, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) kullandığı bazı ifadelerin, kamuoyunun bilim insanlarının “bölünmüş” olduğu ya da yapılan tahminlerin “uçuk ve gerçek dışı” olduğu izlenimine kapılmasına yol açtığını ortaya koydu.

Nature Climate Change dergisinde yayımlanan çalışma, iklim değişikliği, etkileri ve gelecekteki riskler konusunda tarafsız ve düzenli bilimsel değerlendirmeler sunmak üzere kurulan IPCC’nin, kullandığı belirli ifadeler nedeniyle istemeden de olsa kamuoyunun bilimsel otoriteye olan güvenini aşındırıyor olabileceğini savunuyor.

İklim dili kamuoyu algısını nasıl şekillendiriyor?

IPCC, büyük ölçekli deniz seviyesinin yükselmesi gibi gerçekleşme olasılığı yüzde 33’ün altında olan olaylar için “olası değil” ya da “olasılık düşük” gibi ifadeler kullanıyor.

Essex Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Marie Juanchich, bu ifadelerin sonuçları olumsuz bir çerçeveye oturttuğunu ve insanların günlük konuşmada duydukları şeye inanmadıklarında ya da karşı çıktıklarında kullandıkları ifadelere benzerlik taşıdığını belirtiyor.

Sonuç olarak, “olası değil” ifadesini duymak, araştırmaya katılanların, aslında bir anlaşmazlık olmasa bile iklim bilimcilerin birbirleriyle uyuşmadığını düşünmesine yol açtı.

İklim değişikliğine ilişkin yanlış bilgi riski

Bu yanlış yorumlama, iklim değişikliğiyle ilgili yanlış bilginin daha kolay yayılmasına zemin hazırlayabiliyor. Çalışma, bunun siyasi görüşlerden ve iklim değişikliğine inanıp inanmamaktan bağımsız olarak ortaya çıktığını gösteriyor.

Yanlış bilginin, birinin doğruymuş gibi sunduğu fakat hatalı ya da bağlamından koparılmış bilgi olduğunu hatırlatmak önemli. Bu, kasıtlı olarak üretilen ve insanları aldatmayı amaçlayan dezenformasyondan farklı.

Küçük dil değişikliklerinin etkisi

Sekiz deney boyunca Juanchich, “küçük bir ihtimal var” gibi basit ifade değişikliklerinin insanların dikkatini bir olayın neden gerçekleşebileceğine yönelttiğini ve bilimsel tahminlere duyulan güveni artırdığını buldu.

Juanchich, “Bu, kelime düzeyinde basit bir değişiklik olsa da büyük fark yaratabilir; çünkü düşük olasılıklı birçok olayın etkisi yine de ağır olabilir,” diye konuştu ve ekledi:

“Deniz seviyesinin aşırı yükselmesi ya da aşırı yağış gibi olayların yüzde 20 ihtimali bile toplulukların görmezden gelebileceği bir durum değil. Ancak bu olayları ‘olası değil’ diye nitelendirmek, toplumun riski fark etmesini ve iklim değişikliğine karşı önlem almaya yönelik politikaları destekleme isteğini azaltabilir.”

Daha açık iletişim çağrısı

Juanchich, IPCC’nin dünya genelindeki iklim araştırmalarını bir araya getirerek “iklim eylemini daha iyi bilgilendirme” çabasını övüyor.

Ancak çalışma, raporlardaki bulguların, panelin bilimsel standartlarının yüksekliğini ve iklim bilimcilerinin bu tahminler üzerindeki uzlaşısını yansıtacak şekilde sunulsa da, kullanılan dilin kamuoyunda yanlış algıya yol açabileceğini savunuyor.

İklim aktivistlerinin sıkça dile getirdiği “Başka bir gezegen yok,” sözlerini yinelen Juanchich, “Siyasi ayrışmalar ve yükselen popülizmin CO₂ azaltma çabalarını zayıflattığı bir dönemde, iklim değişikliğiyle mücadele için birlikte hareket etmemiz gerekiyor,” yorumunu yaptı.

Kaynak: Euronews