Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayımladığı Dünya Enerji Yatırımları 2025 raporuna göre, küresel enerji yatırımları bu yıl yüzde 2 artışla 3,3 trilyon dolara ulaşarak rekor kıracak. Bu yatırımların yaklaşık üçte ikisini (2,2 trilyon dolar) temiz enerji teknolojileri oluşturacak.
Yenilenebilir enerji, nükleer, şebeke altyapıları, enerji depolama sistemleri, düşük emisyonlu yakıtlar ve elektrifikasyon alanları bu yatırımların temel odaklarını oluştururken, kalan 1,1 trilyon dolar ise fosil yakıt projelerine ayrılacak.
IEA, bu yatırımların yalnızca emisyonların azaltılması değil, aynı zamanda sanayi politikaları, enerji güvenliği ve elektrik çözümlerinin rekabetçiliği açısından da büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Elektrik çağı yaklaşıyor
Küresel ölçekte fosil yakıt yatırımları, 10 yıl önce elektrik altyapısı yatırımlarından %30 daha fazlayken, 2025’te bu durum tersine dönüyor. Elektrik üretimi, şebekeler ve depolama yatırımları, fosil yakıtlara kıyasla %50 daha fazla sermaye çekecek.
Tavsiye Edilen Haberler
-
SürdürülebilirlikTürkiye Sigorta tarafından “Su Raporu” yayımlandı -
-
-
Güneş enerjisi en fazla yatırımı çeken temiz enerji kaynağı
2025’te temiz enerji kaynakları arasında güneş enerjisi, 450 milyar dolarlık yatırımla en büyük payı almaya devam edecek. Bu rakam, son 5 yılda neredeyse iki katına çıkmış olacak.
Nükleer enerjiye olan yatırımlar da artış gösteriyor. Son beş yılda %50 artan yatırımlar, bu yıl 75 milyar dolara ulaşacak.
Elektrik şebekeleri yatırımlarda geri planda kalıyor
400 milyar dolarlık şebeke yatırımları, üretim ve elektrifikasyon yatırımlarının gerisinde kalıyor. Bu durum, elektrik güvenliği açısından risk oluşturuyor. IEA’ya göre, şebeke altyapısına yönelik yatırımların, 2030’lara kadar üretim yatırımlarıyla eşit seviyeye gelmesi gerekiyor. Ancak uzun izin süreçleri ve sınırlı tedarik zincirleri bu süreci yavaşlatıyor.
Kömür yatırımlarında artış, petrolde ilk düşüş
Çin ve Hindistan, kömür santrali yatırımlarını sürdürüyor. Çin’de geçen yıl 100 GW’lık yeni kömür santrali başlatılırken, onaylanan kapasite 2015’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. 2025’te kömür yatırımlarının bir önceki yıla göre %4 artacağı öngörülüyor.
Petrol yatırımlarında ise pandemi sonrası ilk düşüş bekleniyor. Özellikle ABD’deki talep ve fiyat düşüşleri, yatırımlarda %6 oranında bir azalma yaratacak.
Çin, enerji yatırımlarında liderliğini güçlendiriyor
Çin, küresel enerji yatırımlarındaki payını %25’ten %33’e yükselterek açık ara liderliğini sürdürüyor. Bu artış, güneş, rüzgar, hidroelektrik, batarya ve elektrikli araçlar gibi pek çok teknolojiye yönelen yatırımlarla sağlanıyor.
IEA Başkanı Fatih Birol, Çin’in 2015’te ABD’yi geçtiğini hatırlatarak, “Bugün Çin, Avrupa Birliği’nin iki katı ve ABD ile AB toplamı kadar enerji yatırımı yapıyor” dedi.
Birol: Enerji güvenliği yatırımların ana gerekçesi
Fatih Birol, değerlendirmesinde, jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin enerji dünyasında baskı oluşturduğunu, ancak ülkeler ile şirketlerin enerji güvenliğini sağlamak için yatırımlara yöneldiğini ifade etti.
“3,3 trilyon dolarlık yatırım tutarı bir rekor. Bekle-gör yaklaşımı bazı yeni projeleri geciktirse de, mevcut yatırımlar üzerinde henüz ciddi bir olumsuzluk gözlemlenmiyor.” açıklamasında bulundu.
Fotoğraf: Erik McLean