Ülkeler biyoçeşitlilik için Roma’da bir araya geliyor

Dünyanın biyolojik çeşitliliğini korumak ve küresel iş birliğini güçlendirmek amacıyla ülkeler, 25-27 Şubat tarihlerinde Roma’da bir araya geliyor. Toplantının temel gündemi, yılda 200 milyar dolarlık bir finansman yaratmanın yollarını bulmak. Ancak, ABD’nin BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’ne taraf olmaması ve Donald Trump yönetiminin kalkınma fonlarını reddetmesi, tartışmalara gölge düşürdü.

2022’de kabul edilen Kunming-Montreal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi kapsamında doğa kaybını 2030’a kadar durdurma hedefiyle yola çıkan ülkeler, geçen yıl Kolombiya’nın Cali kentinde çerçevenin finansmanı için bir araya gelmişti. “Cali Fonu” adı verilen yeni bir finansman mekanizması oluşturulsa da fonun nasıl yönetileceği ve hangi ülkelerin ne kadar katkı yapacağı konusunda uzlaşma sağlanamamıştı.

Hedefin çok gerisinde kalındı

Cali’deki toplantıda sadece 163 milyon dolarlık bir taahhüt sağlanırken, 2030’a kadar her yıl 30 milyar dolarlık fon oluşturulması hedefinin oldukça gerisinde kalındı. WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı), “Omurgalı yaban hayatı popülasyonları 1970’ten bu yana %73 oranında azaldı” diyerek acil eylem çağrısında bulundu.

Yeni finansman kaynakları arayışı

Zengin ve yoksul ülkeler arasında finansman yükünün nasıl paylaşılacağı da tartışmaların odak noktası. Küresel Kuzey ülkeleri, doğa kaybına en çok katkı sağlayan ülkelerin daha fazla ödeme yapmasını isterken; Avrupa, Körfez ülkeleri ve orta gelirli ülkelerin de sürece daha fazla finansal katkı sağlaması gerektiğini savunuyor.

Kalkınma bankası kredileri, yerel kaynaklar ve özel sektör gibi alternatif finansman modelleri gündemde. Ayrıca doğaya zarar veren projelere sağlanan 500 milyar dolarlık yıllık sübvansiyonların doğa dostu projelere yönlendirilmesi de masaya yatırılacak.

Oscar Soria’dan kritik açıklama

The Common Initiative adlı düşünce kuruluşunun eş CEO’su Oscar Soria, ülkelerin siyasi gerginlikleri aşarak biyolojik çeşitlilik finansmanına öncelik vermesi gerektiğini belirtti. Soria, “Eğer hırsı seçerlerse bu tarihi bir an olabilir” dedi ve ekledi: “Soru şu ki, gladyatörler gibi gelecek için savaşacaklar mı yoksa bu fırsatın kaçmasına izin mi verecekler?”

Roma’daki toplantılardan büyük kamu finansmanı taahhütleri beklenmese de gözlemciler, doğaya yapılan ödemelerde daha fazla şeffaflık talep ediyor. Kasım ayında Brezilya’nın Belem kentinde düzenlenecek küresel iklim görüşmeleri öncesinde bu toplantının başarısızlıkla sonuçlanması, doğa ve iklim mücadelesini olumsuz etkileyebilir.

Cali Fonu’nun geleceği belirsiz

Roma’daki konferansta yan etkinliklerin olmaması nedeniyle iş dünyasının katılımının sınırlı kalması bekleniyor. Cali Fonu’nun resmen başlatılması öngörülse de ilk finansal taahhütlerin açıklanıp açıklanmayacağı belirsizliğini koruyor.