COP16’da tarihi anlaşma: Küresel gerginliklere rağmen doğaya umut

Dünyanın dört bir yanından gelen delegeler, COP16 Biyoçeşitlilik Konferansı’nda doğayı korumak için fon sağlama konusunda tarihi bir anlaşmaya vardı. Jeopolitik gerginlikler ve uluslararası belirsizlikler karşısında çok taraflı iş birliğinin gücü bir kez daha kanıtlandı.

Zengin ve gelişmekte olan ülkeler, milyarlarca dolarlık doğa koruma fonunun toplanması ve dağıtımı konusunda Cali’deki anlaşmazlıkları aşarak kritik bir uzlaşmaya imza attı. Kolombiyalı COP16 Başkanı Susana Muhamad, “Bu, dünyadaki yaşamı korumak için ilk küresel plan” diyerek kararı “tarihi bir gün” olarak nitelendirdi.

Biyolojik çeşitlilik için acil eylem çağrısı

Bilim insanları, dünyada bir milyon türün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ve sürdürülemez tarım, ormansızlaşma, toprak erozyonu ve plastik kirliliğinin ekosistemlere büyük zarar verdiğini uzun süredir vurguluyordu.

BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün Roma’daki merkezinde yapılan müzakerelerin son gününde, kritik bir karar alınırken delegeler ayakta alkışladı. Kolombiya Çevre Bakanlığı’ndan istifa eden ancak COP16’da görevine devam eden Muhamad, ekibinin bu tarihi uzlaşma anında gözyaşlarına boğulduğunu söyledi.

2030’a kadar yıllık 200 milyar dolarlık finansman hedefi

Ülkeler, 2030 yılına kadar doğa koruma için yıllık 200 milyar dolarlık finansman sağlamayı kabul etti. Bu fonun 30 milyar doları zengin ülkelerden gelişmekte olan ülkelere aktarılacak. OECD verilerine göre, 2022’de sağlanan finansman 15 milyar dolarda kalmıştı.

Brezilya’nın BRICS Grubu Adına Sundukları Uzlaşma Teklifi Kabul Edildi
Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ülkeleri, uluslararası gerginliklere rağmen kapsayıcı bir finansman modelini masaya yatırdı. Brezilya’nın müzakerecisi Maria Angelica Ikeda, mevcut gerilimlerin ötesinde, geniş bir görüş birliği sağlamayı amaçladıklarını belirtti.

İki kritik adım belirlendi

Perşembe günü varılan uzlaşma, önümüzdeki yıllarda atılacak iki ana adımı belirliyor:

1. Biyoçeşitlilik için milyarlarca dolarlık ek fon sağlanması
2. Bu fonların adil ve etkili bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak kurumların belirlenmesi

İzleme ve hesap verebilirlik güçlendiriliyor

Alınan kararlar, ülkelerin biyolojik çeşitlilik hedeflerine ulaşma konusundaki ilerlemelerinin sıkı bir şekilde izlenmesini ve hesap verebilirlik mekanizmalarının güçlendirilmesini içeriyor.

Uzmanlardan umut ve uyarı

Londra Zooloji Derneği Politika ve Kampanyalar Başkanı Georgina Chandler, “Finansman yol haritası önemli bir dönüm noktası, ancak zamana karşı yarışıyoruz” dedi. Biyolojik çeşitlilik kaybını durdurmak ve tersine çevirmek için yalnızca beş yıl kaldığını vurgulayan Chandler, acilen harekete geçilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Fotoğraf: Matej Bizjak / Pexels