Avrupalı çiftçiler yüzyılın en kurak baharıyla mücadele ediyor

Avrupa genelinde, özellikle Hollanda, Almanya, Belçika ve İngiltere gibi kuzeybatı ülkelerinde yüzyılın en kurak bahar mevsimi yaşanıyor. Avrupalı çiftçiler, uzun süredir beklenen yağışların gecikmesiyle ciddi bir tarımsal kuraklık kriziyle karşı karşıya.

Hollanda’nın güneyinde 100 hektarlık bir çiftliği yöneten Hendrik Jan ten Cate, kuraklığın etkilerini bizzat yaşayan isimlerden biri. 2018 yılında yaşanan kuraklıkta, soğan verimi normalin yalnızca %10’u kadar gerçekleşmişti. Ten Cate, kanallardan su çekerek mahsullerini sulamak için yoğun mesai harcamış, bir gün dengesini kaybederek kanala düşmüş ve kolunu kırmıştı.

Bu yıl da benzer bir tablo var. Nisan ayından bu yana toprakla buluşan ürünler büyümeye devam ederken, ihtiyaç duyulan yağış miktarı yetersiz kaldı.

❝Kritik bir dönem yaşıyoruz. Ürünler büyüyor ama her hafta düzenli suya ihtiyacımız var❞ diyor Ten Cate.

“Çiftçiler olarak dayanıklıyız ama bu stresli bir süreç”

Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletinde 1.700 hektarlık tahıl ve sebze üretimi yapan Sven Borchert, aynı zamanda bölgesel çiftçiler birliğinin başkan yardımcısı olarak görev yapıyor. Borchert’in çiftliği Harz dağlarının kuru gölgelerinde yer alıyor.

❝Toprağımız suyu iyi tutuyor ama bu yıl gereken yağışın yalnızca yarısını aldık❞ diyen Borchert, Haziran yağışlarının pek çok çiftlik için çok geç kalabileceğinden endişeli.

❝Geceleri, bankaya borç ödeyip ödeyemeyeceğinizi düşünerek uyanık kalıyorsunuz❞ ifadesiyle durumun ekonomik baskısına dikkat çekiyor.

Aşırı hava olaylarının faturası 28 milyar euro

Sigorta şirketi Howden’ın verilerine göre, Avrupa Birliği ülkeleri her yıl ortalama 28,3 milyar euro değerinde ürün ve hayvan kaybı yaşıyor. Bu rakam, AB’nin toplam gıda üretiminin yaklaşık %6’sına denk geliyor.

Avrupa Komisyonu’nun Avrupa Yatırım Bankası’na (EIB) hazırlattığı rapora göre, bu kayıpların yarısından fazlası kuraklık kaynaklı. Ancak, sadece %20 ila %30’luk bir kesim sigorta kapsamında.

EIB Başkan Yardımcısı Gelsomina Vigliotti, iklimle ilgili risklerin artan bir belirsizlik kaynağı olduğunu belirtti:

❝Bu riskleri azaltmak için sigorta ve risk yönetimi mekanizmaları kritik önemdedir❞ dedi.

“Aşırı kuraklık ve yağış birlikte artıyor”

IPCC’nin 2022 raporuna göre, iklim değişikliği nedeniyle Avrupa genelinde kuraklık ve sıcaklık artışının birleşimi, bu yüzyıl boyunca önemli tarımsal üretim kayıplarına yol açacak.

Ten Cate, çiftçilerin artık daha sık ve daha yoğun aşırı hava olaylarıyla karşı karşıya kaldığını söyledi:

❝Yağışlar daha şiddetli, kurak dönemler daha uzun ve daha kuru. Sıcaklık da yükseliyor ve bu durum bitkilerde stres yaratıyor❞

Çiftçiler çözüm arayışında

Çiftçiler, kuraklığa uyum sağlamak için çeşitli yöntemlere yöneliyor:

• Toprağın organik içeriğini artırma
• Kuraklığa dayanıklı ürün çeşitleri yetiştirme
• Yağmur suyu depolama sistemleri kurma
• Hassas tarım uygulamaları
• Damla sulama sistemlerine yatırım

Ten Cate, 2018 kuraklığından sonra çiftçilerin mekanik sulama araçlarına yatırım yaparak sulama kanallarından tarlalara su dağıttıklarını aktardı.

Yağışlar gecikirse hasar büyük olabilir

Avrupa Kuraklık Gözlemevi verilerine göre, kıtanın neredeyse üçte biri Nisan sonuna kadar “turuncu kuraklık uyarısı” altındaydı. %0,7’lik bir alan ise “kırmızı alarm” seviyesindeydi.

Kuzey Almanya’daki Schleswig-Holstein eyaletinde organik çiftçilik yapan Peter Boysen, yem bitkilerinin henüz kurumadığını ancak büyümenin oldukça yavaş olduğunu belirtti.

❝Yağmur yakında yağarsa %20-30’luk bir kayıp yaşanabilir. Ancak yağmazsa, durum çok daha kötü olabilir❞ dedi.

Fotoğraf: Ederik Palencia Ferreira