Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayımladığı son Küresel Metan Takip Raporu, terk edilmiş kömür madenleri ile petrol ve doğalgaz kuyularının artık dünyadaki en büyük metan emisyon kaynaklarından biri haline geldiğini ortaya koydu.
Rapora göre, bu altyapıların saldığı metan miktarı, İran’ın emisyonlarını aşarak Çin, ABD ve Rusya’nın ardından dünyadaki dördüncü en büyük metan kaynağı konumuna ulaştı.
Metan: Kısa vadede iklim kriziyle mücadelede öncelikli hedef
Metan, karbondioksitten yaklaşık 80 kat daha güçlü bir sera gazı olmasına rağmen atmosferde daha kısa süre kalıyor. Bu özelliği, metan emisyonlarının hızla azaltılmasının küresel sıcaklık artışını yavaşlatmada etkili bir strateji haline gelmesini sağlıyor. Uzmanlara göre, metan salımının azaltılması, dünyanın düşük karbonlu ekonomiye geçiş sürecinde zaman kazandırabilir.
Terk edilmiş altyapının temizlenmesi 100 milyar dolara mal olabilir
IEA raporuna göre, terk edilmiş fosil yakıt altyapılarının temizlenmesinin maliyeti yaklaşık 100 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Ancak raporun yazarlarından Tomás de Oliveira Bredariol, bu konuda ilerlemenin sınırlı olduğunu belirterek, ❝Bununla başa çıkmak genellikle ekonomik bir getiri sağlamaz. Sorunu belirlemek ve ele almak için çalışma gerekiyor❞ ifadelerini kullandı.
Tavsiye Edilen Haberler
Sadece karadaki petrol ve gaz sektöründe en az 8 milyon terk edilmiş tesis bulunduğu tahmin ediliyor. Bu tesisler düzenli olarak izlenmediği sürece, kontrolsüz metan salımı devam ediyor.
Metan emisyonlarında başlıca aktörler ve politik belirsizlik
Raporda, metan salımı açısından Rusya ve ABD’nin büyük aktörler olduğuna dikkat çekiliyor. Rusya’nın petrol ve gaz altyapıları, dünya genelinde en çok sızdıran sistemler arasında yer alıyor. Ancak ülke, iklim eylemlerinden büyük ölçüde geri çekilmiş durumda.
ABD ise, Biden yönetimi altında petrol ve gaz operasyonlarından kaynaklanan metan emisyonlarını azaltmaya yönelik düzenlemeler uygulamaya koymuştu. Ancak eski Başkan Donald Trump’ın iklimle ilgili yürütme emirlerini geri alma yönündeki girişimleri, bu kazanımların sürdürülebilirliği konusunda belirsizlik yaratıyor.
Uydular sayesinde tespit kolaylaştı, ancak uygulama geride kaldı
IEA’nın verilerine göre, günümüzde 25 uydu, dünya genelindeki metan emisyonlarını tespit edebiliyor. Bu gelişme, sorunun görünürlüğünü artırsa da çözüm için yeterli değil. IEA, uydu verilerinin, ülkelerin resmi metan tahminlerinin çok üzerinde olduğunu ortaya koydu.
Yönetim ve Sürdürülebilir Kalkınma Enstitüsü Başkanı Durwood Zaelke, ❝Metan emisyonlarını ölçmek, bunları azaltmak için yeterli değil. 25 uyduya sahip olmak bize bir sorunumuz olduğunu söylemek yeterli değil, fosil yakıt yayıcılarına gazı israf etmenin kötü bir iş olduğunu hatırlatmak da yeterli değil. Ölçmekten ve söz vermekten zorunlu performansa geçmenin zamanı geldi❞ dedi.
Küresel Metan Anlaşması çağrısı ve yeni politik adımlar
Barbados Başbakanı ve iklim değişikliğine karşı en savunmasız 70’ten fazla ülkenin yer aldığı V20 grubunun başkanı Mia Mottley, metanı özel olarak hedef alan küresel bir anlaşmanın gerekliliğine dikkat çekti.
Global Metan Merkezi CEO’su Marcelo Mena, bazı ülkelerde metanla ilgili umut verici gelişmelerin yaşandığını belirtti. Mena, ❝Bazı büyük emisyon yapanlardan anlamlı eylemler görüyoruz – Çin kömür metanı için yeni standartlar getirdi, Kanada ve Kazakistan petrol ve gaz metan düzenlemeleri hazırlıyor ve Birleşik Krallık, Küresel Metan Taahhüdü’nün sekreteryası olarak hizmet veren İklim ve Temiz Hava Koalisyonu’na eş başkanlık etmede Brezilya’ya katıldı❞ ifadelerini kullandı.
Bu gelişmeler, metan salımının azaltılmasının küresel ısınmayı yavaşlatmada en hızlı ve etkili yol olduğu yönünde büyüyen bir fikir birliğini yansıtıyor.
