Dünyadaki buzulların yaklaşık %40’ı iklim krizi nedeniyle yok olmaya mahkûm

Yayın: 30 Mayıs 2025 09:09
Güncelleme: 30 Mayıs 2025 09:09

Yapılan bir araştırmaya göre, bugün var olan buzulların yaklaşık yüzde 40’ı, fosil yakıtlardan kaynaklanan küresel ısınmaya neden olan emisyonlar sebebiyle erimeye mahkûm.

Küresel ısınma 2,7°C’ye ulaşırsa kayıp %75’e ulaşacak

Bilim insanları, küresel sıcaklık artışının mevcut gidişatla 2,7 dereceye ulaşması durumunda buzul kaybının yüzde 75’e kadar çıkabileceğini vurguladı. Bu durumun, deniz seviyesinin yükselmesine, milyonlarca insanın tehlike altına girmesine ve kitlesel göçlere yol açabileceği ifade edildi.

Buzullara bağımlı su kaynaklarının zarar görmesi, gıda üretimini de ciddi biçimde etkileyebilir.

Çevre Bülteni

Doğanın Hikâyesine Ortak Ol

Her hafta iklim krizi, çevre kirliliği, doğa koruma ve sürdürülebilirlikle ilgili en önemli haberleri al.

×

Her onda bir derecelik azalma 2,7 trilyon ton buz kurtarabilir

Karbon emisyonlarının azaltılması ve ısınmanın uluslararası kabul gören 1,5°C hedefiyle sınırlandırılması durumunda, buzulların yarısı kurtarılabilir. Bilim insanları, her onda bir derecelik azalışın bile 2,7 trilyon ton buzu koruyabileceğini belirtiyor.

ABD ve Kanada’daki buzullar risk altında

Araştırma, ABD’nin batısı ve Kanada’daki buzulların %75’inin erimeye mahkûm olduğunu ortaya koydu. Hindu Kuş ve Karakoram sıradağlarındaki yüksek ve soğuk dağ buzulları ise daha dirençli olsa da küresel sıcaklık artışı devam ettikçe önemli ölçüde küçülmeleri bekleniyor.

Yüzyılın sonrasına ışık tutan modeller kullanıldı

Önceki çalışmalar 2100 yılına odaklanırken, bu araştırma çok daha uzun vadeyi kapsıyor. Sekiz farklı buzul modeli kullanılarak yapılan analiz, buzulların %39’unun uzun vadede erimeye mahkûm olduğunu gösterdi. En kötü senaryoda bu oran %55’e kadar çıkabilir.

Deniz seviyesinde yükselme, göç ve ekonomik kayıplar

Buzulların erimesi yalnızca deniz seviyesini yükseltmekle kalmayacak; aynı zamanda buz göllerinin çökmesi, vahşi yaşam alanlarının kaybı ve buzul turizmine bağımlı bölgelerde ekonomik zararları da beraberinde getirecek.

“Her derece önemli, şimdi harekete geçilmeli”

Belçika’daki Vrije Universiteit Brussel’den Dr. Harry Zekollari, “Bir derecenin her bir kesrinin önemli olduğunu çalışmamız acı bir şekilde ortaya koyuyor” dedi. “Bugün yaptığımız seçimler yüzyıllar boyunca yankılanacak.”

Araştırmanın diğer eş lideri, Innsbruck Üniversitesi’nden Dr. Lilian Schuster ise, “Şimdi harekete geçmek için çok geç değil” diyerek her onda bir derecelik azalışın önemine dikkat çekti.

2100’e kadar 11 cm, 2,7°c’de 23 cm deniz yükselmesi

Bugüne kadar erimeye mahkûm buzulların 11 cm deniz seviyesi artışına neden olacağı tahmin ediliyor. Küresel ısınma 2,7°C’ye ulaştığında, bu yalnızca buzullardan kaynaklı 23 cm’lik bir yükselmeye yol açacak. Isınmanın 1,5°C’de sınırlandırılması halinde bu artış 14 cm’ye düşecek.

Buzullar herkesin geleceğini etkiliyor

İngiltere Northumbria Üniversitesi’nden Prof. Andrew Shepherd, “Buzul erimesi yüzyıllarca sürecek. Bugün olduğu gibi fosil yakıtları yakmaya devam edersek dağ manzaralarımız tanınmaz hale gelecek” dedi.

Zekollari ise, “İngiltere’de arabayla dolaşan biri bile binlerce kilometre ötedeki bir buzulun erimesine neden olabilir. Okyanuslar yükselecek ve bu da kıyı savunmalarını güçlendirmek için ekonomik yük anlamına gelecek” ifadelerini kullandı.

Uluslararası konferans Tacikistan’da başlıyor

Birleşmiş Milletler’in “Buzulların Korunması Konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı”, Uluslararası Buzulların Korunması Yılı kapsamında Çarşamba günü Tacikistan’da başlayacak.

Fotoğraf: Tobias Bjørkli

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top