Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC), ülkenin yarısından fazlasını kapsayan geniş alanları petrol ve doğalgaz sondajı ihalelerine açarak, önemli goril yaşam alanlarını ve bakir ormanları ciddi risk altına sokuyor.
Açık artırmaya açılan bloklar, uzmanlar tarafından “dünyanın en kötü petrol arama yeri” olarak tanımlanan, 124 milyon hektarlık (306 milyon dönüm) araziyi ve iç suları kapsıyor. Bu alanlar, büyük miktarda karbon barındırmanın yanı sıra, nesli tükenmekte olan ova gorilleri ve bonobolar da dahil olmak üzere gezegenin en değerli yaban hayatı yaşam alanlarından bazılarına ev sahipliği yapıyor.
Genişleme planları ve çevresel çelişkiler
Hükümet bu yıl 52 petrol sahası için bir lisanslama turu başlattı; bunlar daha önce verilen üç sahaya ekleniyor. Earth Insight tarafından hazırlanan yeni bir rapora göre, toplam alanın %64’ü bozulmamış tropikal ormanlardan oluşuyor. Uzmanlar, petrol ve gaz geliştirme alanındaki bu genişlemenin, KDC’nin biyolojik çeşitliliği ve iklim koruma taahhütleriyle çeliştiği konusunda uyarıyor.
Temmuz 2022’de KDC hükümeti 30 petrol ve gaz bloğu için ihale açmış, ancak bu ihaleler hükümetin geç başvurular ve rekabet eksikliği gerekçesiyle iptal edilmişti. Orta Kongo turbalıklarını ilk haritalayan ekibin başında bulunan University College London’dan Profesör Simon Lewis, “Dünyanın petrol aramak için en kötü yeri yine açık artırmada,” dedi. Lewis, KDC’nin ormanlarında ve turbalıklarında hiçbir güvenilir şirketin petrol için teklif vermeyeceğini, çünkü ticari olarak uygulanabilir yeterli petrolün muhtemelen olmadığını ve bu petrolün finansal, sosyal ve çevresel maliyetler açısından pahalı olacağını belirtti.
Tavsiye Edilen Haberler
Koruma girişimleriyle çakışan planlar
Bu yılın başlarında KDC hükümeti, amiral gemisi niteliğindeki Kivu-Kinşasa Yeşil Koridoru koruma girişimini duyurmuştu ancak rapora göre, bu alanın %72’si planlanan petrol bloklarıyla örtüşüyor. Rapor, KDC merkezli Notre Terre Sans Pétrole [Petrolsüz Topraklarımız], Corap ve Rainforest Foundation UK ile işbirliği içinde yazıldı.
Dünyanın en büyük tropikal turbalık kompleksi olan Cuvette Centrale, yeni belirlenen petrol blokları arasında yer alıyor. Nepal büyüklüğündeki bu geniş bataklık alanı, orman filleri, ova gorilleri, şempanzeler ve endemik kuşlar gibi nadir yaban hayatına ev sahipliği yapıyor. Bu turbalık, yaklaşık 30 milyar ton karbon depoluyor.
Uluslararası fon eksikliği ve yerel halkın durumu
Son yıllarda KDC ormanlarını korumak için fon sağlamak amacıyla çeşitli uluslararası çabalar sarf edilmektedir. En önemli para dilimi, Orta Afrika Orman Girişimi (CAFI) adına Cop26’da imzalanan 500 milyon dolarlık (417,6 milyon sterlin) orman koruma anlaşmasıydı. 2021’den 2031’e kadar sürecek olan 10 yıllık anlaşma, ormansızlaşmayı azaltmayı ve 8 milyon hektarlık bozulmuş arazi ve ormanın yenilenmesini teşvik etmeyi amaçlıyordu.
Ancak şimdiye kadar KDC’ye sadece 150 milyon dolar aktarıldı; bu da anlaşmanın şartlarına göre şimdiye kadar teslim edilmesi gereken yaklaşık 400 milyon doların çok gerisinde. Paranın daha hızlı nasıl aktarılacağı konusunda görüşmeler devam ediyor. Bir kaynak, ormanları ayakta tutmayı kesilen ormanlardan daha kârlı hale getirecek uluslararası fon eksikliğinin, KDC gibi ülkelerin petrol ve gaz anlaşmaları arama olasılığını artırdığını ve bunu “toplu bir başarısızlık” olarak nitelendirdiğini belirtti.
Koruma etkilerinin yanı sıra, petrol karşılığında satılan bölgede tahminen 39 milyon insan yaşıyor. Bu insanların arasında, hayatta kalmak için sağlıklı ormanlara ve nehirlere bağımlı olan çok sayıda yerli halk ve orman kökenli topluluk da bulunuyor. Notre Terre Sans Pétrole kampanya koordinatörü Pascal Mirindi, “Düşünün: 39 milyon Kongolu… ve ormanlarımızın %64’ü bu petrol bloklarının verilmesinden doğrudan etkilenebilir,” dedi. Mirindi, hükümetin Kivu-Kinşasa ekolojik koridorunu teşvik ederken bu kararları almasındaki mantıksızlığa dikkat çekerek, liderlere Kongo halkının birincil egemen olduğunu ve geleceğin satılmasına sessiz kalmayacaklarını belirtti.
Rapor, KDC hükümetini ve uluslararası ortakları, 2025 petrol ihalesini iptal etmeye ve yerli halk ve topluluk haklarına saygılı kalkınma modellerine yatırım yapmaya çağırıyor. Earth Insight’ta araştırma yöneticisi Anna Bebbington, “Bu kırılgan ekosistemlerde petrol ve gaz geliştirmenin biyolojik çeşitlilik, topluluklar, arazi hakları ve iklim değişikliğiyle küresel mücadele üzerinde yıkıcı etkileri olacaktır,” dedi.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti hükümeti yorum talebine yanıt vermedi.
Fotoğraf: 2H Media
