Türkiye geneli soğuyor: Doğu ve Karadeniz kıyıları için yerel kuvvetli yağış alarmı

Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından yapılan son tahminler, Türkiye genelinin parçalı ve çok bulutlu bir hava kütlesinin etkisine girdiğini gösteriyor. Ülkenin büyük bir bölümü—Marmara’nın kuzey ve doğusu, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz, Doğu Anadolu’nun kuzey ve batısı ile Güneydoğu Anadolu’nun batısı—sağanak ve yer yer gök gürültülü sağanak yağışlı geçecek. Yağışlar özellikle Doğu Akdeniz’in iç kesimleri, Doğu Karadeniz kıyıları ve bazı İç Anadolu bölgeleri için “yerel kuvvetli” uyarısıyla öne çıkıyor. Bu hava değişimiyle birlikte, doğu kesimlerde sıcaklıklar 4 ila 6 derece düşecek ve yurt genelinde mevsim normallerinin altında seyredecek.

Mevsim normallerinin altındaki bu soğuk hava dalgası ne kadar sürecek? Doğu Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında beklenen kuvvetli yağışlar, özellikle sel ve su baskını riski açısından hangi bölgeler için kritik önem taşıyor? Doğu Anadolu ve Karadeniz’in iç kesimlerinde beklenen kuvvetli rüzgâr, ulaşım ve günlük hayatı nasıl etkileyecek? Bu kadar geniş bir alana yayılan yağış ve soğuk hava sistemi, Türkiye’nin sonbahara geçiş dinamiklerinde ne gibi yeni riskleri beraberinde getiriyor?

Kritik uyarı alanları: Yağışlar lokal şiddette etkili olacak

MGM’nin tahminlerine göre, Türkiye’nin büyük bir bölümü yağışlı havanın etkisi altına giriyor. Yağışların en şiddetli ve dikkat gerektiren şekilde yaşanacağı bölgeler ise şöyle sıralanıyor:

1. Doğu Akdeniz’in İç Kesimleri: Toros Dağları’na yakın bölgelerde kuvvetli yağış riski, ani sel ve heyelan riskini artırabilir.
2. Doğu Karadeniz Kıyı Şeridi: Zonguldak, Bartın, Ordu, Erzincan çevreleri, Zonguldak ve Bartın gibi Batı Karadeniz illeri ile Doğu Karadeniz’in kıyıları, topoğrafik yapıları nedeniyle su baskınlarına karşı hassas bölgelerdir.
3. İç Anadolu’nun Doğusu: Kayseri ve Sivas’ın doğu ilçeleri de yerel kuvvetli yağış beklenen yerler arasında.

Uzmanlar, yerel kuvvetli yağış uyarısı olan bu bölgelerde, özellikle eğimli arazilerde heyelan ve çamur akıntısı tehlikesinin, kentsel alanlarda ise rögarların tıkanmasıyla oluşan ani su baskınlarının riskine karşı azami dikkat gösterilmesi gerektiği noktasına dikkat çekiyor. Yağışlar nedeniyle yollarda oluşabilecek ulaşım aksamalarına karşı sürücülerin yavaş ve tedbirli olması gerekiyor.

Rüzgâr tehdidi ve hava sıcaklığında düşüş

Yağışın yanı sıra, ülkenin bazı bölgelerinde kuvvetli rüzgâr da etkili olacak. Rüzgârın genellikle güneyli yönlerden esmesi beklenirken, Batı Karadeniz kıyıları, Doğu Karadeniz’in iç kesimleri ile Doğu Anadolu’da rüzgârın hızı saatte 40 ila 60 kilometreye (kuvvetli) ulaşabilir. Bu kuvvetli rüzgâr, özellikle yüksek rakımlı Doğu Anadolu bölgelerinde çatı uçmaları ve ağaç devrilmeleri gibi olumsuzluklara neden olabilirken, Batı Karadeniz kıyılarında deniz ulaşımını da olumsuz etkileyebilir.

Hava sıcaklığı ise genel olarak düşüş eğiliminde. Doğu kesimlerde 4 ila 6 derece azalma beklenirken, diğer bölgelerde önemli bir değişim öngörülmüyor. Ancak, tüm yurtta sıcaklıkların mevsim normallerinin altında seyretmesi, sonbaharın soğuk yüzünü erkenden gösterdiğini işaret ediyor.

Türkiye’nin çifte sınavı: Kıyı ve yüksek irtifa riskleri

Bu hava sistemi, Türkiye’nin farklı coğrafi bölgelerini farklı şekillerde tehdit ediyor. Bir yanda, Doğu Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında toprağın su tutma kapasitesini hızla aşabilecek kuvvetli yağışlar sel ve taşkınlara zemin hazırlarken, diğer yanda Doğu Anadolu’daki kuvvetli rüzgârlar ve düşen sıcaklıklar ulaşım ve yaşam koşullarını zorlaştırıyor. Bu durum, yerel yönetimlerin sadece kıyı şeritlerinde değil, aynı zamanda karasal ve yüksek irtifalı bölgelerde de yol güvenliği, elektrik hatlarının korunması ve sel riskine karşı acil müdahale planlarını aktive etmesini gerektirmektedir.

Yorum

MGM’nin uyarısı, Türkiye’nin sonbahar aylarında yaşadığı iklimsel volatilitenin ne kadar yaygın ve çeşitli olabileceğinin altını çiziyor. Yağışların ülkenin yarısından fazlasını etkilemesi, ancak şiddetini yerel olarak belirli kritik bölgelerde (Doğu Akdeniz içleri, Karadeniz kıyıları) yoğunlaştırması, dikkatlerin bu hassas noktalara çekilmesini gerektiriyor. Mevsim normalleri altındaki sıcaklıkların genel seyri ise, özellikle ısınma ve enerji tüketimi açısından önümüzdeki günlerin hazırlıklı geçirilmesi gerektiğini gösteriyor. Bu çoklu risk ortamında, vatandaşların sel, su baskını ve kuvvetli rüzgâr uyarılarına karşı maksimum tedbiri alması ve yetkililerin duyurularını yakından takip etmesi hayati önem taşımaktadır.

Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)