Bilim insanları, dinozorlar çağında kuşların Arktika’da yuva yaptığını keşfetti

Yayın: 30 Mayıs 2025 09:00
Güncelleme: 30 Mayıs 2025 09:00

Arktika, genellikle kutup ayıları ve foklarla özdeşleştirilir. Ancak 73 milyon yıl önce burası dinozorların yaşadığı bir bölgeydi. Yeni bir araştırma, bu alanların aynı zamanda birçok kuş türü tarafından da paylaşıldığını ortaya koydu.

50’den fazla kuş fosili bulundu

Araştırmacılar, Alaska’daki Prince Creek oluşumunda keşfettikleri 50’den fazla kuş fosilinin, kuşların kutup bölgelerinde yuvaladığına dair en eski kanıt olduğuna inanıyor. Bu keşif, kuşların kutuplarda üremesinin tarihini 25 milyon yıl daha geriye götürüyor.

Princeton Üniversitesi’nden çalışmanın baş yazarı Lauren Wilson, “Kutuplarda yuvalamaya dair en eski kanıt, Antarktika’nın Eosen döneminde yaşamış bir penguen kolonisidir [yaklaşık 46,5 milyon yıl önce yaşamış]” dedi.

Çevre Bülteni

Doğanın Hikâyesine Ortak Ol

Her hafta iklim krizi, çevre kirliliği, doğa koruma ve sürdürülebilirlikle ilgili en önemli haberleri al.

×

Kuşlar Arktika ekosisteminin parçasıydı

Bugün Arktika’da 200’den fazla kuş türü yuva yapıyor ve ekosistemin önemli üyeleri olarak tozlaşma ve tohum yayılımı gibi işlevlerde rol alıyorlar. Son bulgular, kuşların bu bölgelerdeki varlığının yeni olmadığını ortaya koyuyor.

Science dergisinde yayımlanan çalışmanın ortak yazarlarından Alaska Kuzey Müzesi Müdürü Prof. Patrick Druckenmiller, “Bu yeni fosiller, kuş evrimine dair anlayışımızdaki önemli bir boşluğu dolduruyor” dedi.

Fosil kayıtlarında nadir görülen kuşlara ait

Kuşlar ilk kez yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura döneminde ortaya çıktı. Ancak narin kemik yapıları nedeniyle fosil kayıtlarında nadiren görülürler. Druckenmiller, “Bu çalışmadan önce ve birkaç ayak izi hariç, Alaska’da kuş fosilleri bilinmiyordu” dedi.

Fosillerin keşfi, detaylı bir saha çalışması sonucunda gerçekleşti. Ekip, küçük kumlu birikintileri yıkayıp eleyerek çoğu 2 mm’den küçük olan minik fosilleri izole etti. Druckenmiller, “Tam anlamıyla altın aramaya benziyordu, ancak ödülümüz kuş kemikleriydi” dedi.

Embriyo ve yavru kuşlara ait kanıtlar

Wilson, kemiklerin çoğunun embriyolara veya yavrulara ait olduğunu belirtti. En az bir kuş türünün Ichthyornithes adlı, dişli martıya benzeyen soyu tükenmiş bir gruba ait olduğunu aktardı. Ayrıca Hesperornithes adlı, ayakla itilen dalgıç ve dişli bir gruba ait fosiller de bulundu.

Çoğu fosil ise ördek benzeri dişsiz kuşlara ait. Ekip, dişsizliğin modern kuşların ataları olan Neornithes grubunun ayırt edici özelliklerinden biri olduğunu ve bu kuşların modern kuşlara oldukça yakın olduğunu vurguladı.

Yazları gündüz, kışları dondurucu

Druckenmiller, 73 milyon yıl önce Prince Creek ekosisteminin yaz aylarında altı ay boyunca sürekli gün ışığına maruz kaldığını ve bu dönemlerde çok yeşil olduğunu söyledi. Ancak kışlar oldukça sertti. “Kışlar bugünkü kadar sert olmasa da, yıl boyu bölge sakinleri dondurucu soğuklara, ara sıra kar yağışına ve yaklaşık dört ay süren sürekli kış karanlığına katlanmak zorunda kalacaktı” dedi.

Wilson, fosillerin kuşların Arktika’da ürediğini açıkça gösterdiğini, ancak kışı orada geçirip geçirmediklerinin belli olmadığını söyledi. Bazı türlerin göçmen olma ihtimali yüksek.

Büyük hikâyeyi anlatan küçük fosiller

Çalışmaya katılmayan Edinburgh Üniversitesi paleontoloji ve evrim profesörü Steve Brusatte, keşfedilen fosillerin “tamamen önemsiz” gibi görünse de büyük bir hikâye anlattığını belirtti.

“Bu fosiller, kuşların onlarca milyon yıl önce bu yüksek enlem topluluklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu ve dolayısıyla bu toplulukların modern zamanların ekolojik bir yeniliği değil, Dünya tarihinin uzun vadeli bir normu olduğunu gösteriyor” dedi.

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top