Avrupa’da sıcak hava dalgası kaynaklı ölümler 3 kat arttı: Nedeni iklim değişikliği

Avrupa’yı etkisi altına alan son sıcak hava dalgası, fosil yakıtların neden olduğu iklim değişikliği nedeniyle daha ölümcül hale geldi.

Imperial College London ve London School of Hygiene & Tropical Medicine öncülüğünde yürütülen yeni bilimsel analiz, 23 Haziran–2 Temmuz tarihleri arasında yaşanan aşırı sıcakların, iklim değişikliğinin etkisiyle can kaybını üç kat artırdığını ortaya koydu.

12 şehirde 2.300 ölüm: 1.500’ü küresel ısınma kaynaklı

Araştırmada Milan, Barselona, Paris, Londra, Roma, Madrid, Atina, Budapeşte, Zagreb, Frankfurt, Lizbon ve Sassari (İtalya) olmak üzere 12 büyük Avrupa şehrinde gözlemlenen sıcak hava dalgalarının etkisi incelendi.

Analize göre, bu dönemde yaşanan 2.300 sıcaklık kaynaklı ölümün yaklaşık 1.500’ü, iklim değişikliğinin neden olduğu yüksek sıcaklıklara doğrudan bağlandı. Bilim insanları, küresel ısınma nedeniyle mevsim normallerinin 1–4°C üzerine çıkan sıcaklıkların, ölüm oranlarını ciddi şekilde artırdığını belirtiyor.

En fazla can kaybı Milan’da

Araştırmaya göre, incelenen şehirler arasında iklim değişikliği kaynaklı ölümlerin en fazla görüldüğü kent Milan oldu. Milan’ı sırasıyla Barselona, Paris ve Londra takip etti.

Yetkililer, özellikle yaşlı bireylerin sıcak hava dalgalarından daha fazla etkilendiğini, 65 yaş ve üzeri kişilerin iklim bağlantılı ölümlerin %88’ini oluşturduğunu bildirdi. Aynı dönemde 20–64 yaş grubunda da en az 183 kişi sıcaklık nedeniyle hayatını kaybetti.

“Sıcaklık farkı yaşamla ölüm arasındaki çizgiyi belirliyor”

Imperial College London Çevre Politikaları Merkezi Araştırmacısı Ben Clarke, analizle ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

❝Sıcak hava dalgaları yangın veya fırtınalar gibi dramatik izler bırakmaz. Ancak etkileri sessizce yıkıcıdır. Sıcaklıklarda sadece 2–3 derecelik fark, binlerce kişi için yaşamla ölüm arasındaki çizgi olabilir. Küresel ortalama sıcaklık, sanayi öncesi seviyelerin 1,3 derece üzerine çıkmış durumda. Bu artış, yüzyıl sonuna kadar 3 dereceyi bulabilir.❞

Fosil yakıtların bırakılması çağrısı

Londra Imperial College Grantham Enstitüsü İklim Değişikliği ve Çevre Bölümü Kıdemli Öğretim Görevlisi Dr. Friederike Otto, sıcak hava dalgalarının etkisini azaltmak için fosil yakıt kullanımının durdurulması gerektiğine dikkat çekti. Otto’nun açıklaması şöyle:

❝Daha fazla petrol, kömür ve gaz yakmak, daha fazla can kaybına neden olacak. Avrupa’daki sıcak hava dalgalarının ölümcüllüğünü önlemenin tek yolu fosil yakıt kullanımını bırakmak, yenilenebilir enerjiye geçmek ve sıcaklıklara dayanıklı şehirler inşa etmektir. En savunmasız insanları korumak, her yıl binlerce hayat kurtarabilir.❞

Sessiz bir kriz: Artan sıcak hava dalgaları

Uzmanlara göre sıcak hava dalgaları, yangın, sel veya fırtına gibi gözle görülür yıkımlar yaratmasa da, toplumlar üzerinde “sessiz bir afet” etkisi bırakıyor. Özellikle yaşlanan nüfus, yetersiz konut yalıtımı ve sosyal koruma eksiklikleri, ölüm riskini artırıyor.

Bilim insanları, iklim değişikliğiyle doğrudan bağlantılı ilk ölümlerin bu tarz sıcaklık analizleriyle daha net belirlendiğini vurgularken, gelecekteki risklerin azaltılması için acil emisyon azaltımı, kentsel adaptasyon politikaları ve halk sağlığı önlemleri çağrısında bulunuyor.

Fotoğraf: Nick Shandra