Sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi alanında küresel bir dönüm noktası yaşandı: Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde başlattığı “Sıfır Atık Hareketi”, ilk kez düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu ile dünya sahnesinde yankı buldu. İstanbul’da 17-19 Ekim tarihlerinde “Sıfır Atık Hareketi: İnsan, Mekan, Dönüşüm” temasıyla gerçekleşen forum, 100’den fazla ülkeden temsilciyi, BM yetkililerini ve küresel liderleri bir araya getirdi. Bu tarihi buluşma, atık yönetimi, yeşil finansman ve iklim dostu politikalar için uygulanabilir küresel stratejiler geliştirme kararlılığını pekiştirdi.
Bu gelişme neden önemli? Bu forum, Türkiye’nin son yıllarda BM nezdinde tescillediği Sıfır Atık vizyonunun, sadece ulusal bir politika olmaktan çıkıp küresel bir hareketin merkez üssü haline geldiğini gösteriyor. Emine Erdoğan’ın başkanlık ettiği BM Sıfır Atık Danışma Kurulu Toplantısı’nın İstanbul’da eş zamanlı yapılması, Türkiye’nin bu alandaki diplomatik liderliğini tescilliyor. Atık, gıda kaybı ve sürdürülebilir tüketim gibi başlıkların ele alındığı forumdan çıkan sonuçlar, 2026 yılında BM Genel Sekreteri’nin sunacağı Küresel Sıfır Atık Raporu’na temel teşkil edecek; bu da İstanbul’un çevresel geleceği şekillendirmedeki rolünü pekiştiriyor.
Küresel liderlik vurgusu: Fikirlerden eyleme dönüşüm merkezi İstanbul
Uluslararası Sıfır Atık Forumu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve BM iş birliğiyle gerçekleşti. Üç gün boyunca kamu, özel sektör, akademi ve sivil toplumdan 60’tan fazla konuşmacı, atık yönetimi, gıda kaybıyla mücadele, sürdürülebilir üretim ve tüketim, yeşil finansman ve akıllı şehir uygulamaları gibi kritik başlıklarda bilgi ve deneyim paylaşımında bulundu.
Haftalık Çevre Bültenine Kaydolun
En önemli haberleri anında alın
BM Danışma Kurulu İstanbul’da toplandı
Forumun diplomatik ağırlığını artıran en önemli gelişme, Emine Erdoğan’ın başkanlığındaki BM Sıfır Atık Danışma Kurulu Toplantısı’nın da İstanbul’da yapılmasıydı. 12 Nisan 2023’te resmen kurulan kurulun bu toplantısında, sıfır atık hedeflerinin sürdürülebilir kalkınma amaçlarıyla daha etkin uyumlaştırılması ve BM bünyesinde kalıcı bir sıfır atık mekanizması oluşturulması önerileri öne çıktı. Bu, Türkiye’nin, BM’nin 30 Mart’ı “Uluslararası Sıfır Atık Günü” ilan etmesinin ardından, bu küresel hareketin operasyonel ve stratejik kalbi olma yolunda ilerlediğini gösteriyor.
TAVSİYE EDİLEN
Enerji ve finanstan toplumsal dönüşüme somut adımlar
Kapanış törenine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın katılımı, Sıfır Atık vizyonunun Türkiye’de bakanlıklar arası entegre bir politika olarak ele alındığının altını çizdi.
Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş, kapanış konuşmasında Türkiye’nin çevre ve sürdürülebilirlik alanında dünyaya örnek olduğunu vurguladı. Ağırbaş, İstanbul’un, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğindeki vizyonla önümüzdeki dönemde BM’nin bölgesel merkezlerinden biri haline geleceğini belirterek, “İstanbul’u sıfır atık çalışmalarının küresel merkezi yapmakta kararlıyız” ifadelerini kullandı.
Küresel Sıfır Atık Ödülleri yenilikçileri onurlandırdı
Forum kapsamında ilk kez sahiplerini bulan Küresel Sıfır Atık Ödülleri, hareketin uluslararası alanda somut karşılıklarını ödüllendirdi.
- Sıfır Atık Şehri Ödülü, döngüsel ekonomideki başarılı uygulamalarıyla Almanya Tübingen Belediye Başkanı Boris Palmer’e;
- Sıfır Atık Küresel İşletme Ödülü ise gıda israfını önleme uygulamalarıyla öne çıkan Too Good To Go CEO’su Mette Lykke’ye takdim edildi.
Ek Bilgi: Bu ödüller, sıfır atık yaklaşımının artık sadece bir çevre politikası değil, aynı zamanda ekonomik ve kentsel yönetimde yenilikçiliği teşvik eden bir yatırım alanı olduğunu gösteriyor.
Çevre diplomasisi ve yumuşak güç
Türkiye’nin Emine Erdoğan öncülüğünde başlattığı ve BM nezdinde tescil ettirdiği Sıfır Atık Hareketi, ülkenin uluslararası alanda çevre diplomasisi ve yumuşak gücünü artırmıştır. Bu forumun İstanbul’da düzenlenmesi ve BM Danışma Kurulu’nun toplanması, Türkiye’yi, küresel sorunlara çözüm üreten bir merkez olarak konumlandırmaktadır. Bu vizyon, Türkiye’nin sadece kendi atık sorununu çözme çabasının ötesinde, dünyadaki döngüsel ekonomiye geçiş çabalarına liderlik etme taahhüdünü göstermektedir. Bu tür uluslararası etkinlikler, Türkiye’nin yeşil finansman, akıllı şehirler ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasında kritik bir kaldıraç görevi görmektedir.
Yorum
Uluslararası Sıfır Atık Forumu’nun İstanbul’da başarıyla tamamlanması, Türkiye’nin iklim krizine karşı çözüm odaklı, somut ve diplomatik liderliğini pekiştiren güçlü bir mesajdır. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın bu hareketin hamiliğini üstlenmesi ve BM Yüksek Düzeyli Danışma Kurulu’na başkanlık etmesi, sıfır atık meselesinin Türkiye’nin en üst düzey siyasi önceliklerinden biri olduğunu gösteriyor. Galata Kulesi’ndeki çevre temalı video mapping gösterisi gibi farkındalık etkinlikleri ise, bu teknik konunun toplumsal bilince nasıl entegre edildiğinin güzel bir örneğidir. Forumdan çıkan sonuçların, BM’nin 2026 yılındaki Küresel Sıfır Atık Raporu’na temel teşkil edecek olması, İstanbul’dan yükselen bu çağrının tüm dünya için bağlayıcı bir vizyonun başlangıcı olduğunu simgeliyor. Atıktan arınmış, kaynakları verimli kullanan bir geleceğin inşası, artık Türkiye’nin liderlik ettiği küresel bir taahhüttür.
Kaynak: Sıfır Atık Vakfı Açıklaması, Birleşmiş Milletler (BM)
