Uzmanlar, Cumhuriyetçilerin temiz enerji teşviklerini ortadan kaldırmaya yönelik girişiminin, ABD genelinde 830.000’den fazla işi riske atabileceği, hanelerin enerji faturalarını artıracağı ve iklim krizine neden olan milyonlarca ton ek kirliliğe yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Perşembe günü Temsilciler Meclisi’nden geçen Cumhuriyetçi vergi tasarısı, Başkan Joe Biden tarafından imzalanan ve ABD’de yenilenebilir enerji ve elektrikli araç yatırımlarını rekor seviyeye çıkaran iklim yasasının temel bileşenlerini ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Tasarı kapsamında:
- Temiz araçlar için vergi indirimleri bu yıl sona erecek
- Rüzgar, güneş ve nükleer enerji projeleri için teşvikler azaltılacak ve 2032’ye kadar tamamen kaldırılacak
- Temiz enerji üretim vergi indirimleri 2031’e kadar aşamalı olarak kaldırılacak
- Haneler, daha temiz veya verimli cihazlar için sübvansiyona bu yılın sonunda erişemeyecek
“Zararlı bir yasa tasarısı”
Energy Innovation düşünce kuruluşundan kıdemli direktör Robbie Orvis, tasarının kapsamlı etkileri olacağını vurguladı:
Tavsiye Edilen Haberler
-
SürdürülebilirlikTürkiye Sigorta tarafından “Su Raporu” yayımlandı -
-
-
“Bu yasa tasarısı insanların öngördüğünden daha kötü. Bu teşviklere güvenen tesislerin önünü kesiyor, günlük hane masraflarını yüzlerce dolar artırıyor ve iklim değişikliğiyle mücadeleyi baltalıyor.”
Orvis, tasarının zamanlamasına da dikkat çekerek, “Enflasyon, tarifeler ve artan elektrik kullanımıyla bu tasarı daha kötü bir zamanda gelemezdi. Gerçekten zararlı bir yasa” değerlendirmesinde bulundu.
Yatırımlar riske girdi, faturalar artacak
2022’de kabul edilen Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) sayesinde bugüne kadar 320 milyar dolardan fazla yatırım, çoğunlukla Cumhuriyetçi bölgelerdeki temiz enerji ve elektrikli araç projelerine yönlendirildi. Yolda olan 522 milyar dolarlık ek yatırım, vergi teşviklerinin kaldırılması halinde tehlikeye girebilir.
Orvis, “Bu değişikliklerle risk altına giren yarım trilyon dolarlık yatırımdan söz ediyoruz. Bu, 10 yıl içinde ABD GSYH’sinde 1 trilyon dolardan fazla kayba yol açabilir” dedi.
Fiyatlar artacak, istihdam düşecek
Enerji Bakanlığı’nın eski bir yetkilisi, tasarının etkilerini şöyle özetledi:
“Tüm bu önlemler bir araya geldiğinde, sonuç açık: herkes için fiyatlar artacak.”
Energy Innovation tarafından yapılan analiz, tasarının yürürlüğe girmesiyle Amerikalıların enerji faturalarının 2035 yılına kadar ortalama 230 dolar artacağını ortaya koyuyor. Bu, Donald Trump döneminde uygulanan ve güneş, rüzgar gibi enerji türlerine karşı yapılan tarifelere ek olarak yeni bir mali yük anlamına geliyor.
Orvis, “Bütün bunlar çevrenin pahasına olacak” diye ekledi.
Emisyonlar İspanya’nın yıllık kirliliğini aşacak
Yeni yasa tasarısı, ABD’nin 2035 yılı itibarıyla mevcut duruma kıyasla 260 milyon ton daha fazla karbon emisyonu salmasına yol açabilir. Bu miktar, İspanya’nın bir yıllık toplam emisyonundan daha fazla.
Uzmanlar, ABD’nin emisyonlarını azaltmaya devam etmesine rağmen, bu sürecin çok yavaş ilerlediğine dikkat çekiyor. Bu durum, sıcak hava dalgaları, kuraklık, sel ve diğer iklim felaketlerinin önlenmesini zorlaştırıyor.
830 bin iş kaybı bekleniyor
Energy Innovation’ın verilerine göre, mevcut yasa ile kıyaslandığında, 2030’a kadar 830.000 iş kaybı yaşanabilir. Bunlar arasında:
- Güneş paneli ve elektrikli araç üretimindeki doğrudan kayıplar
- Azalan yatırım nedeniyle oluşan dolaylı istihdam kayıpları
- Artan yakıt maliyetlerinin etkisiyle tüketici harcamalarında kesintilerden kaynaklanan üçüncü derece etkiler yer alıyor
“Bu, çalışan Amerikalılara bir saldırı”
Blue Green Alliance adlı iklim ve emek örgütünden Ted Fertik, “IRA, sanayisizleşmiş, yetersiz hizmet alan ve kömür topluluklarında iyi ücretli işler yaratmak için dikkatle tasarlandı. Bunu başardığını görüyoruz. Kolej diploması gerekmeden iyi işler yaratıyor. Bu tasarı, çalışan Amerikalılara doğrudan bir saldırıdır” dedi.
Güneş enerjisinde 300.000 iş kaybı
Solar Energy Industries Association (SEIA) tarafından pazartesi günü yayımlanan bir rapora göre, tasarının hayata geçmesi halinde 2028’e kadar güneş ve enerji depolama sektörlerinde yaklaşık 300.000 iş kaybı yaşanabilir.
Sendikalar ve işçi temsilcileri de tasarıya karşı çıkıyor. Kuzey Amerika İnşaat İşçileri Sendikaları başkanı, “Mavi yakalı Amerikalılar, milyarder vergi kesintilerinin faturasını ödememeli” dedi. Washington eyaletindeki elektrik işçileri sendikası da Enflasyon Azaltma Yasası’nı savunarak görüş yazısı yayımladı.
“Yeşil yeni dolandırıcılık” söylemleri öne çıktı
Cumhuriyetçi Parti içindeki görüş ayrılıkları, IRA’nın geleceğini tehdit ediyor. Bazı ılımlı Cumhuriyetçiler vergi kredilerini korumaya çalışırken, sertlik yanlısı kanat, teşviklerin daha hızlı şekilde kaldırılmasını talep ediyor.
Oklahoma Temsilcisi Josh Brecheen, IRA’yı “yeşil enerji lobicilerine büyük bir hediye” olarak nitelendirirken, Teksas Temsilcisi Chip Roy tasarıyı “yeşil yeni dolandırıcılık” olarak tanımladı.
Çevresel etkiler daha da büyük olabilir
Enerji araştırma grubu Rhodium tarafından yapılan ayrı bir analiz, tüm bu girişimlerin birlikte değerlendirilmesi halinde, önümüzdeki 10 yıl içinde 730 milyon ton ek karbon salımına neden olabileceğini ortaya koydu.
Rhodium yardımcı direktörü Ben King, “Bu olabilecek en kötü senaryo. Artık bir güneş ya da rüzgar yatırımcısının Çin yerine ABD’yi seçmesi için hiçbir neden kalmaz. Politikaları beğenmedikleri için öneriler, burnunu kesip suratına inat durumuna dönüştü” ifadelerini kullandı.